فراسو خبر پایگاه خبری تحلیلی فراسو خبر 
شیوع کرونا و آسیب‌های گسترده و جبران‌ناپذیر آن بر صنعت گردشگری، همانند دیگر بخش‌ها به‌راحتی فراموش نشده و لطمات آن تا سالیان سال باقی است؛ اما در این میان صنعت هتلداری با توجه به حجم سرمایه‌گذاری و اشتغال بالا، خسارات به مراتب بیشتری را تجربه کرد که این روزها به امید رونق پساکرونایی تمام تلاش خود را به میدان آورده است.
به گزارش فراسو به نقل ایرنا، مشهد به عنوان دومین کلانشهر مذهبی جهان در سونامی ویرانگر کرونا تجربه بی‌سابقه‌ای را در دفتر خاطرات فعالان حوزه گردشگری به ثبت رساند و صنعت گردشگری خراسان رضوی و به ویژه صنعت هتلداری کلانشهر زیارتی مشهد، که سطح کمی و کیفی خدمات آن در ایران منحصربه‌فرد است، تجربه تلخی را از تعطیلی هتل ها گرفته تا بیکاری نیروهای متخصص، توانمند و کاربلد حوزه گردشگری از سرگذراند.
با پایان پاندمی کرونا و بازگشت دوباره شور سفر به جامعه، که از تعطیلات نوروزی پارسال به نوعی با افزایش ورود مسافر به خراسان رضوی نمایان شد و پس از آن تجربه سفرهای تابستانی، ایام دهه پایانی ماه صفر و نیز نوروز ۱۴۰۲، کم کم روی نسبتا خوش مسافران را به سفر و اقامت نشان داد، همچنان تورم و گرانی موجود در جامعه اثر منفی خود را بر سهم سفر در سبد خانوار برجای گذاشته است.
گردشگری مشهد در دوران سونامی ویرانگر کرونا تجربه تلخی را از در زمینه تعطیلی هتل ها و بیکاری نیروهای متخصص، توانمند و کاربلد حوزه گردشگری از سرگذراند.
در این میان تقارن افزایش قیمت ها و تورم موجود در اقتصاد کشور به نوعی ترمز سفرها را کشید و البته افزایش نرخ اقامت که به صورت طبیعی پس از ۲ سال و اندی شیوع کرونا رخ داد، تا حدودی تاثیری منفی بر ذهن گردشگران گذاشت اما همراه شدن هتلداران با اعمال تخفیف های اقامتی به مناسبت های مختلف نشان از اراده آنان برای راضی نگهداشتن گردشگران و البته جذب آنان برای اقامت در واحدهای اقامتی رسمی داشت.
ناگفته نماند که با توجه به سطح کمی و کیفی خدمات در هتل ها، این بخش از واحدهای اقامتی مسافران و علاقه مندان خاص خود را دارد که البته گردشگران خارجی نیز در این قالب گنجانده می‌شوند و بنابر این رونق ورود گردشگران خارجی به نوعی رونق اقامت در هتل ها نیز محسوب می شود و خود در رونق این بخش از صنعت گردشگری تاثیر بسزایی دارد.
طبق آخرین آمار رسمی اعلام شده، میزان خسارت کرونا به صنعت گردشگری خراسان رضوی بیش از ۷۰ هزار میلیارد ریال برآورد شده است که حدود ۳۰ درصد این میزان در بخش صنعت هتلداری استان بوده است.
بیش از یک دهه است که صنعت هتلداری و گردشگری مشهد، سوای آثار فاجعه بار کرونا، با معضل کاهش مدت اقامت مسافران روبه رو است، روزگاری مسافران با قصد ۱۰ روزه و حتی بیشتر به مشهد سفر می‌کردند اما این روزها اقامت مسافران به این کلانشهر به طور میانگین به ۲ تا سه روز رسیده است.
گرچه تنوع واحدهای اقامتی در مشهد بسیار است و به تعبیر کارشناسان و صاحب نظران عرصه گردشگری، مشهد ویترین تنوع در واحدهای اقامتی است اما با توجه به اینکه هر یک از انواع واحدهای اقامتی مهمانان و متقاضیان خاص خود را دارد، حجم سرمایه گذاری در بخش هتلها بسیار بالا است و به همین دلیل این بخش نیازمند حمایت بیشتر است.
مدت اقامت مسافر در مشهد که روزگاری ۱۰ روزه و بیشتر بود اکنون به طور میانگین به ۲ تا سه روز رسیده است.
اکنون میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری عرصه صنعت هتلداری مشهد در شرایطی قرار گرفته است که هتل های موجود به صورت میانگین با ظرفیت ۶۰ تا ۷۰ درصدی در زمان اوج مسافرت فعالیت دارند و بر این اساس حمایت از این بخش بسیار ضروری می‌نماید.
به گفته کارشناسان و فعالان عرصه گردشگری، خدمات در حوزه واحدهای اقامتی به روز است و با پایان شب در صورت خالی ماندن اتاق هتل یا واحد اقامتی، درآمد آن شب از بین رفته است و به تعبیری خالی ماندن اتاق در هر شب مساوی با خسارت به سرمایه گذاری در این زمینه است.
خراسان رضوی با داشتن بیش از ۲ هزار و ۷۰۰ واحد تاسیسات گردشگری، که هزار و ۲۰۰ واحد آن را هتل، هتل آپارتمان، مهمانپذیر، خانه مسافر و اقامتگاه های بومگردی تشکیل می‌دهد، رتبه نخست را از این منظر در عرصه صنعت گردشگری کشور دارد و پذیرش بیش از یک‌سوم گردشگران خارجی کشور و حضور سالانه ۳۰ میلیون زائر، فرصتی بی نظیر و منحصر به فرد برای این خطه محسوب می‌شود.
هتلداران خراسان رضوی پرچمدار خدمت به زائران
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی با بیان اینکه انسجام و همبستگی هتلداران خراسان رضوی باعث شده است تا ارائه خدمات به زائران و مسافران در این استان یک سر و گردن بالاتر از دیگر استانها باشد، بیان کرد: هتلداران همیشه پرچمدار خدمت به زائران بوده‌اند و بهترین شرایط را برای میزبانی از زائران فراهم کرده‌اند.
پیشنهاد شده کلانشهر مشهد، به واسطه جایگاه بی‌نظیر در حوزه سفر و زیارت، به منطقه آزاد زیارتی تبدیل شود.
سیدجواد موسوی افزود: برای استفاده از ظرفیت خالی هتلها، جامعه حرفه‌ای هتلداران ایران زیرساخت‌های لازم را فراهم کرده‌اند و همیشه با ما همگام و همراه بوده‌اند.
وی با بیان اینکه رشد اقتصادی مشهد ناشی از گردشگری است و بارگاه منور رضوی منحصربه فردترین سرمایه موجود در این زمینه است، ادامه داد: خوشبختانه جهت و سمت و سوی برنامه‌ها و خدمات به طرف افزایش ورود زائران و مسافران و نیز رونق سفر با هدف حمایت از سرمایه گذاران در حوزه واحدهای اقامتی است.
وی با اشاره به رویکرد جدی در توسعه گردشگری داخلی و خارجی خراسان رضوی گفت: پیشنهاد داده‌ایم کلانشهر مشهد، به واسطه جایگاه بی‌نظیر در حوزه سفر و زیارت، به منطقه آزاد زیارتی تبدیل شود تا سفر به این منطقه افزایش یابد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی اظهار کرد: رونق حضور گردشگران خارجی در خراسان رضوی از اتفاقات خوب و تحسین برانگیز در مدت گذشته از فعالیت دولت سیزدهم است، این روند ناشی از تصمیم خوب و موثر دولت برای بازگشایی مرز هوایی به شهر مشهد، بعد از فروکش کردن نسبی ویروس کرونا بود که منجر به ثبت رکورد ورود ۵۰ درصدی گردشگران خارجی به مقصد خراسان رضوی شد.
موسوی اظهار کرد: در هدف‌گذاری انجام شده در حوزه گردشگری به سیاست‌های کلی نظام برای پنج برابر کردن ورود گردشگران خارجی توجه و در این راستا برگزاری نشست مشترک با کشورهای عراق، افغانستان و پاکستان در کنار امضای تفاهمنامه ورود زائر، برنامه ریزی شده است.
زائرسراهای دولتی عامل رقابت منفی در عرصه اقامت
رییس جامعه حرفه ای هتلداران خراسان رضوی، نبود تناسب بین عرضه و تقاضا و خالی ماندن بخش زیادی از ظرفیت های اقامتی را که در شمار زیادی از ماههای سال، حتی در ایام اوج سفرها وجود دارد، تهدیدی برای فعالیت واحدهای اقامتی دانست و افزود: علاوه بر این رقابت منفی میان واحدهای اقامتی با هدف جذب مسافر از مسائلی است که درگیر آن هستیم.
تعداد زیاد واحدهای اقامتی دولتی و ایجاد رقابت ناسالم و نابرابر در زمینه اسکان مسافر، از چالش هایی است که واحدهای اقامتی رسمی استان با آن مواجهند.
محمود مادرشاهیان افزود: خوشبختانه از تعطیلات نوروز پارسال و دهه پایانی صفر شاهد حضور مطلوب زائران و گردشگران زیارت در مشهد بوده‌ایم اما همچنان انتظار رونق بیشتری را داریم.
رییس جامعه حرفه ای هتلداران خراسان رضوی گفت: مهمترین مشکل هتلداران در شرایط کنونی تناسب نداشتن درآمدها و هزینه‌هاست و در مقایسه با سرمایه گذاری کلان انجام شده در صنعت هتلداری استان، شاهد درآمد نسبتا پایین فعالان این حوزه هستیم که خود تهدید بزرگی محسوب می‌شود.
وی ادامه داد: علاوه بر این تعداد زیاد واحدهای اقامتی دولتی و ایجاد رقابت ناسالم و نابرابر در زمینه اسکان مسافر، از چالش هایی است که واحدهای اقامتی رسمی استان با آن مواجهند.
مادرشاهیان با بیان اینکه خراسان رضوی با برخورداری از ۵۲ درصد ظرفیت اقامتی کشور، فرصت بی نظیری را در این بخش دارد، افزود: علاوه بر این شمار بالا، شاهد تنوع وجود و فعالیت واحدهای اقامتی از جمله هتل، مُتل، هتل آرپاتمان، مهمانپذیر و زائرسرا هستیم که خود نشان از ظرفیت بالای موجود در استان برای میزبانی هرچه بهتر از مسافران دارد.
وی اظهار کرد: اکنون ما در مشهد شاهد حضور حتی مسافران و زائرانی با پایین ترین توان مالی هستیم که برای آنان نیز امکان اقامت گزیدن در مشهد وجود دارد و حال آنکه این فرصت و توانایی را کمتر شهری در ایران دارد.
مشهد دارنده بیشترین هتل‌های کشور
رییس جامعه حرفه‌ای هتلداران خراسان رضوی با بیان اینکه سطح کمی و کیفی خدمات در هتل های این استان در کشور یگانه است، افزود: علاوه بر این، در این استان به واسطه شمار بالای هتل ها و نیز گردشگران به نسبت و مقایسه با دیگر نقاط کشور نرخ استفاده از این خدمات پایین تر است.
محمود مادرشاهیان بیان کرد: در حال حاضر ۲۵۳ هتل در استان عضو این جامعه هستند که عمده آنها سرگرم میزبانی از مسافرانند و از این شمار کار ۲۱ واحد هتل به تعطیلی کشیده است که این مربوط به زمان پاندمی کرونا است که هنوز موفق به بازگشت به بازار نشده‌اند.
خراسان رضوی با ۲۵۳ هتل در اوج سفرها ظرفیت پذیرش ۶۵ هزار مسافر را دارد.
وی اظهار کرد: مجموع ظرفیت هتل های یک تا پنج ستاره این استان در اوج سفرها و پذیرش مسافر به حدود ۶۵ هزار تخت می‌رسد.
وی تصریح کرد: بیشترین سرمایه گذاری در استان خراسان رضوی در حوزه گردشگری ثبت شده است که عمده آن نیز مربوط به بخش هتلها است.
مادرشاهیان با بیان اینکه اشتغال قابل توجهی نیز در ۲ قالب مستقیم و غیرمستقیم در صنعت هتلدارای استان ایجاد شده است، ادامه داد: در مجموع حدود ۱۰ هزار و ۵۰۰ نفر نیرو در هتل های استان خراسان رضوی به صورت مستقیم به کار اشتغال دارند.
۶۰۰ هزار میلیارد ریال، ارزش ساخت واحدهای اقامتی جدید
مادرشاهیان با بیان اینکه هم اکنون ۱۲۰ طرح در حال ساخت و تبدیل و توسعه در انواع واحدهای اقامتی در کل استان خراسان رضوی داریم، ادامه داد: این تعداد با ارزش حدود ۶۰۰ هزار میلیارد ریال در حال اجراست که بعد از تکمیل به ظرفیت اقامتی استان اضافه خواهد شد.
۱۲۰ طرح هتل سازی جدید به ارزش ۶۰۰ هزار میلیارد ریال در دست اجرا است .
وی عمده مشکلات واحدهای در حال ساخت را طولانی بودن فرایندهای اداری، مشکل تامین مالی به دلیل افزایش هزینه های تکمیل طرح و نیز مشکل دریافت تسهیلات عنوان کرد.
وی تاکید کرد: تنها امید به بازگشت رونق گذشته به حوزه گردشگری مشهد است که زمینه را برای فعال شدن این واحدها فراهم می‌کند و این انگیزه‌بخش تداوم فعالیت دیگر واحدها نیز هست.
استاندارسازی، نقطه قوت هتل‌های خطه خورشید
رییس جامعه حرفه‌ای هتلداران خراسان رضوی با بیان اینکه این استان نخستین استان کشور است که وارد چرخه استانداردسازی هتل ها شده است، بیان کرد: هم اینک حدود ۸۰ درصد هتل‌های استان استانداردسازی شده‌اند و هتل های جدید ساخت نیز بلافاصله بعد از ساخت و تجهیز در چرخه استانداردسازی قرار می‌گیرند.
مادرشاهیان اظهار کرد: این استان بالاترین آمار واحدهای دارای گواهینامه استاندارد کیفیت خدمات گردشگری را در سطح کشور داراست.
وی در خصوص ارزیابی سطح کمی و کیفی خدمات هتلداری در استان در مقایسه با استاندارهای روز جهان بیان کرد: هتل های مشهد در مقایسه با سایر شهرهای کشور میانگین عمر ساخت کمتری دارند یا به اصطلاح جوانتر هستند.
وی گفت: در مجموع به لحاظ امکانات و تجهیزات در عرصه هتلداری از شرایط بهتری در مقایسه با دیگر استان های کشور برخورداریم.
با توجه به پایان پاندمی کرونا و همزمانی دهه پایانی ماه صفر با پایان شهریورماه احتمال گذشتن آمار ورود مسافر تابستانی استان از مرز ۱۰ میلیون نفر وجود دارد.
این فعال صنعت هتلداری کشور بیان کرد: از سویی تناسب عرضه و تقاضا در مشهد به شکلی هست که به دلیل تعداد زیاد هتل و تنوع بسیار زیاد واحدهای اقامتی، مهمانان و زائران قدرت انتخاب بسیار زیادی دارند، لذا واحدهای اقامتی باید در تجهیزات و ارائه خدمات حتما قدرت رقابت داشته باشند و خدمات بهتری نسبت به یکدیگر ارائه کنند تا بتوانند نسبت به جذب مهمان در بازار عرضه و تقاضا موفق باشند.
وی افزود: بنابراین خراسان رضوی در مقایسه با سایر استان ها به دلایل فوق و همین طور عشق و علاقه در خدمت به زائران حضرت رضا(ع)، خدمات با سطح قابل قبول و بالایی ارائه می کند که به نسبت هزینه دریافتی و در مقایسه با بسیاری از کشورهای دنیا خدمات هتل‌های مشهد در سطح قابل قبول و استانداردی است.
مادرشاهیان بیان کرد: امسال با توجه به اعلام رسمی پایان پاندمی کرونا در جهان و همچنین همزمانی دهه پایانی ماه صفر با پایان شهریور ماه و همین طور افزایش ورود زائران خارجی، احتمالا آمار ورود مسافر نسبت به سال گذشته بیشتر خواهد بود و از مرز ۱۰ میلیون نفر خواهد گذشت.
وی ادامه داد: در هر صورت ما در هتل های مشهد و استان همچنان ظرفیت اقامتی خالی داریم و هیچ مشکلی در زمینه اقامت مهمانان وجود ندارد و آمادگی کامل برای ارائه خدمات بدون هیچگونه افزایش قیمت به زائران در طول ایام تابستان را داریم.
هدف‌گذاری خراسان رضوی برای پذیرش سالانه ۴۰ میلیون زائر
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان رضوی اخیرا در نشستی خبری گفته بود: هدف‌گذاری این استان در حوزه زیارت، پذیرش سالانه ۴۰ میلیون زائر تا پایان سال ۱۴۰۴ است که در این راستا باید زیرساخت‌های حمل و نقل ریلی، هوایی و زمینی استان توسعه یابد.
ابوالفضل چمندی اظهار کرد: یکی از برنامه های خراسان رضوی آن است که از ناوگان کشورهای خارجی برای جبران ضعف زیرساخت حمل و نقلی خود بهره بگیرد که بخشی از آن به تصمیمات ملی که در وزارت راه و شهرسازی گرفته می شود، بستگی دارد.
خراسان رضوی بهره گیری از ظرفیت ناوگان کشورهای خارجی برای جبران ضعف زیرساخت حمل و نقلی خود را در برنامه دارد.
وی بیان کرد: تا پایان سال گذشته اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در حوزه مسوولیت معاونت زیارت استانداری بود، اما به دلیل اهمیت حوزه گردشگری به ویژه گردشگری زیارت، مباحث اقتصادی مربوط به زیرساخت‌ها و مسائل ماهوی زیارت، حوزه اقتصادی و سرمایه گذاری در بخش گردشگری آن زیر پوشش معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری قرار گرفت.
وی خاطرنشان کرد: استان خراسان رضوی نزدیک به هشت میلیون نفر جمعیت دارد، استانها و کشورهای همجوار آن به ویژه ترکمنستان از جمعیت قابل توجهی برخوردارند، در این راستا یکی از صنایعی که به شدت بر حوزه اقتصادی استان تاثیر می‌گذارد، صنعت گردشگری است.
تابستان امسال و انتظار رونق بیشتر سفرها
معاون فرهنگی، اجتماعی و زیارت استاندار خراسان رضوی با بیان اینکه تابستان امسال از ویژگی های منحصر به فردی برخوردار است که از آن جمله می‌توان به تلاقی کلیه اعیاد ماه ذی الحجه و مراسم عزاداری ماه های محرم و صفر در آن اشاره کرد، گفت: به همین دلیل تابستان امسال را در سه قالب حضور زائران و مسافران در قالب کلی سفرهای تابستانی، حضور زائران از ایام اربعین و نیز دهه پایانی ماه صفر تعریف کرده‌ایم.
حجت‌الاسلام حجت گنابادی نژاد افزود: با توجه به همراهی مناسبت‌های متعدد با تابستان امسال و سفرهای تابستانی، توجه ویژه‌ای به ارائه خدمت توسط دستگاهها و بخش های مختلف شده است که به حوزه های اقامت، حمل و نقل، بهداشت، امنیت، تامین اقلام اساسی و مایحتاج و غیره قابل تفکیک است.
تلاقی کلیه اعیاد ماه ذی الحجه و مراسم عزاداری ماه های محرم و صفر با تابستان امسال امید به افزایش شمار مسافر و زائر در این فصل را افزایش داده است.
معاون فرهنگی، اجتماعی و زیارت استاندار خراسان رضوی گفت: در بخش اسکان با ۱۳۰ هزار نفر شب ظرفیت اماکن اقامتی رسمی شامل هتل، هتل آپارتمان و مهمانپذیر میزبان زائران و مسافران مواجه هستیم که از آن میان واحدهای مذکور به دلیل رسمیت و قوت نظارت حاکم بر آنها برای ما اهمیت بالایی دارند.
وی بیان کرد: از سوی واحدهای اقامتی در بخش هتلها در ایام مختلف همراهی و همکاری فراوانی را شاهد بوده ایم و خوشبختانه کم و کیف ارائه خدمات در این بخش نیز مطلوب است.
وی اظهار کرد: انتظار می رود امسال شاهد رونق بیش از پیش در بخش ورود زائر به استان و مشهدالرضا باشیم.