طبق اعلام مدیر بازار مشتقه و صندوق های کالایی بورس کالای ایران، معاملات گواهی سپرده پسته بادامی از دوشنبه آینده آغاز می شود و از همان روز صندوق های کالایی امکان معامله در این بازار را پیدا می کنند؛ همچنین قراردادهای آتی پسته بادامی هم از سه شنبه هفته آینده آغاز به کار می کند و قراردادهای اختیار معامله پسته نیز به زودی راه اندازی می شوند.
به گزارش فراسو، رحمان آراسته مدیر بازار مشتقه و صندوق های کالایی بورس کالای ایران در گفت و گو با کالاخبر با بیان اینکه استان خراسان رضوی یکی از قطبهای تولید پسته در کشور است و در سال ۱۴۰۱ با سهم ۲۶ درصد از تولید پسته کشور در جایگاه نخست تولیدات استانی قرار گرفته گفت: بورس کالای ایران با تجربه موفق راهاندازی گواهی سپرده زعفران و پذیرش انبارهای مستقر در استان خراسان رضوی، راهاندازی انبار گواهی سپرده پسته در این استان را در دستور کار قرار داده است. شایان ذکر است که فعالان بازار پسته و اتاق بازرگانی استان خراسان رضوی ضمن استقبال از راه اندازی زنجیره ابزارهای مبتنی بر پسته در بورس کالای ایران، حمایت همهجانبه و استفاده از ظرفیتهای خود در رونق ابزارهای مذکور را اعلام داشتهاند.
به گفته آراسته سهم قابل توجهی از پسته تولید شده در کشور به خارج از کشور صادر می شود.
وی با تاکید بر اینکه پسته یکی از ارزآورترین محصولات کشاورزی کشور است خاطرنشان کرد: میزان صادرات پسته در سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۶ هزار تن و به ارزش ۴۰۵ میلیون دلار بوده است و با توجه به داده های تاریخی، بطور میانگین حدود ۴۵ درصد از تولیدات داخلی، صادر شده است. نسبت ارزش دلاری صادرات پسته به ارزش صادرات سایر کالاها (بدون در نظر گرفتن صادرات پتروشیمی و میعانات گازی) طی سالهای اخیر به طور میانگین حدود ۵ درصد و نسبت به صادرات بخش کشاورزی به طور میانگین حدود ۲۰ درصد بوده است.
وی ادامه داد: امروزه توسعه و گسترش بازارهای کالایی نیازمند استفاده از ابزارهای نوین مالی در بستر بازار سرمایه است. بورس کالای ایران در راستای نقش ملی خود در مسیر ایجاد بازار شفاف و قوی برای محصولات علیالخصوص محصولات کشاورزی در سالهای اخیر گام برداشته و با راه اندازی بازارهای مختلف از جمله بازار گواهی سپرده کالایی، بازار قراردادهای آتی و اختیار معامله و بازار صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله، کمک شایانی به رونق و توسعه بازار کالایی کرده است.
مدیر بازار مشتقه و صندوق های کالایی بورس کالای ایران، پسته را یکی از محصولات مورد توجه بورس کالا برشمرد و افزود: بورس کالا در نظر دارد که در مرحله نخست بازار گواهی سپرده کالایی و قراردادهای آتی با مشخصات جدید و پس از آن قراردادهای اختیار معامله پسته را راهاندازی کند.
وی یادآور شد: چنانچه فردی قصد خرید پسته در بازار گواهی سپرده پسته را داشته باشد، با داشتن کد بورسی و از طریق شبکه کارگزاران در بازار سرمایه میتواند نسبت به خرید پسته از بورس اقدام کند. انبار پذیرش شده در بورس نسبت به نگهداری پسته خریداری شده، تا زمانی که خریدار قصد تحویل گرفتن را داشته باشد، اقدام می کند و پسته خریداری شده از روز کاری بعد از انجام معامله، از انبار قابل دریافت است. همچنین دارندگان پسته که قصد فروش آن را در بورس داشته باشند میتوانند با داشتن کد بورسی و با مراجعه به انبار پذیرش شده نسبت به تحویل پسته خود اقدام کنند و پس از آن امکان فروش محصول خود در بستر بازار سرمایه را خواهند داشت.
آراسته اشاره ای به جزییات معاملات گواهی سپرده پسته داشت و گفت: اندازه هر گواهی سپرده کالای پسته بادامی در بستر بورس کالای ایران یک کیلوگرم است و معاملات آن در روزهای شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ الی ۱۵ انجام میپذیرد.
وی تاکید کرد: با توجه به نوسانات قابل توجه قیمت پسته طی سال و صادراتی بودن این محصول و اثر نوسانات نرخ ارز در تغییرات قیمتی این محصول، قراردادهای آتی پسته همراه با مشخصات قرارداد جدید از روز سهشنبه هفته آینده ۴ شهریور ۱۴۰۲ راه اندازی خواهد شد.
به گفته مدیر بازار مشتقه و صندوق های کالایی بورس کالای ایران، فعالان بازار پسته جهت پوشش ریسک فعالیت خود در بازار مبادلات پسته از جمله بازارهای صادراتی، بازار داخلی پسته و بازار گواهی سپرده پسته می توانند از قراردادهای آتی پسته استفاده کنند. قراردادهای آتی پسته از سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی در برابر نوسانات محافظت خواهد کرد و سرمایهگذاران با توجه به درجه ریسکپذیری خود امکان بهرهگیری از قراردادهای مذکور را خواهند داشت.
مشخصات قراردادهای آتی پسته
وی در ادامه اشاره ای نیز به مشخصات قراردادهای آتی پسته داشت و گفت: اندازه قرارداد آتی پسته بادامی در بورس کالای ایران، ۱۰کیلوگرم است و سرمایهگذاران برای تحویل پسته به صورت فیزیکی در پایان سررسید باید حداقل یک قرارداد آتی (معادل ۱۰ گواهی سپرده پسته) را دارا باشند. لذا سرمایهگذاران می توانند با مبلغ یک میلیون تومان به عنوان وجه تضمین اقدام به معامله در این قراردادها کنند. معاملات قراردادهای آتی پسته همانند سایر قراردادهای آتی در بازار مشتقه بورس کالای ایران طی روزهای شنبه الی چهارشبه از ساعت ۱۰ الی ۱۷ و در روزهای پنج شنبه ساعت ۱۰ الی ۱۵ انجام میگیرد.
آراسته در بخش دیگری از صحبت های خود خاطرنشان کرد: بازار قرادادهای اختیار معامله نیز یکی دیگر از ابزارهای مالی پرطرفدار است که پس از راهاندازی و توسعه معاملات گواهی سپرده پسته و قراردادهای آتی پسته در راستای تکمیل زنجیره ابزارهای مالی مبتنی بر پسته راهاندازی خواهد شد و این تنوع ابزارهای مالی میتواند به رونق و توسعه بازار این محصول کمک کند. بدیهی است که تکمیل زنجیره ابزارهای معاملاتی مبتنی بر پسته موجب همافزایی و رونق توأمان هر سه بازار گواهی سپرده، قراردادهای آتی و اختیار معامله خواهد شد.
وی گفت: قراردادهای اختیار معامله، همانند قراردادهای آتی پسته و با جذابیت بیشتری برای پوشش ریسک نوسانات قیمت توسط سرمایهگذاران مورد استفاده قرارداد میگیرد. علاوه بر فعالان عمومی فعال در بازار سرمایه، صندوقهای سرمایگذاری نیز امکان معامله گواهی سپرده کالایی پسته را دارند.
اعلام آمادگی یک صندوق کالایی برای ورود به معاملات پسته
آراسته از اعلام آمادگی صندوق سرمایه گذاری نوویرا برای ورود به ابزارهای مبتنی بر پسته خبر داد و گفت: صندوق سرمایهگذاری چند کالایی نوویرا (نهال) که صندوق فعال در قراردادهای گواهی سپرده زعفران در بورس کالای ایران است و بیش از ۹۰ درصد داراییهای خود را در زعفران سرمایهگذاری کرده است و به صورت کلی نیز نقش برجستهای در رونق بازارهای مبتنی بر زعفران داشته، نسبت به ورود به ابزارهای مبتنی بر پسته اعلام آمادگی کرده و استفاده از این ابزارها را برای متنوع سازی سرمایهگذاریهای خود در دستور کار قرار داده است. فعالان بازار سرمایه و علاقمندان به بازار پسته جهت انتفاع از بازدهی نهفته در ابزارهای مبتنی بر پسته میتوانند سرمایهگذاری غیرمستقیم از طریق خرید واحدهای سرمایهگذاری صندوق سرمایهگذاری چند کالایی نوویرا (نهال) را مدنظر قرار دهند.
وی ادامه داد: علاوه بر صندوق سرمایهگذاری چند کالایی نوویرا (نهال) نهادهای متعددی جهت راهاندازی صندوقهای کالایی با تمرکز بر پسته اعلام آمادگی کرده اند که در صورت بزرگ شدن بازارهای کالایی امکان ورود به این بازارها را خواهند داشت و از این جهت ضعفی در جهت جذب منابع وجود ندارد. ابزارهای مبتنی بر پسته با حضور بازارگردان و فعالان عمده راهاندازی خواهد شد و با توجه به نقدشوندگی ایجاد شده سرمایهگذاران میل بیشتری برای فعالیت در ابزارهای مذکور خواهند داشت. بنابراین با توجه به پیشبینی حضور مستمر صندوقها در بازار گواهی سپرده کالایی و بازار مشتقه مبتنی بر پسته و حضور بازارگردان و فعالان عمده در این بازارها میتوان انتظار شکلگیری بازار پرونقی برای پسته در بورس کالای ایران داشت.