فراسو خبر پایگاه خبری تحلیلی فراسو خبر
به گزارش فراسو به نقل از روابط عمومی و امور بینالملل پژوهشکده بیمه، نخستین سخنران، یونس مظلومی، نماینده صنعت بیمه در میز تغییر اقلیم و بیمه پژوهشکده بیمه، با اشاره به افزایش مخاطرات طبیعی از جمله سیلابها، آتشسوزیهای جنگلی و بالا آمدن سطح دریاها گفت: «خانهها بهعنوان بزرگترین دارایی خانوارها بیشترین آسیب را از تغییرات اقلیمی متحمل میشوند.»
وی افزود: خسارات ناشی از بلایای طبیعی دو برابر شده و این امر موجب افزایش حق بیمه، بالا رفتن فرانشیزها، محدودیت پوشش و حتی خروج برخی شرکتها از مناطق پرریسک شده است. مظلومی همچنین به پیامدهای مالی این روند اشاره کرد؛ از جمله کاهش ارزش املاک، فشار بر وامهای مسکن و افزایش استرس مالی خانوارها. وی نقش فناوریهای نوین مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و سنجش از دور را در بهبود ارزیابی ریسک و تسریع پرداخت خسارت حیاتی دانست. او در پایان با ارائه توصیههایی گفت: «خانوارها باید به سمت مقاومسازی حرکت کنند، شرکتهای بیمه مدلهای اقلیمی و محصولات نوآورانه مانند بیمههای پارامتریک را توسعه دهند و دولتها با سرمایهگذاری در زیرساختها نقش پشتیبان ایفا کنند.»
در ادامه، مجید کاظمی مدیرکل اتکایی بیمه مرکزی ج.ا.ایران، در ارائه خود گفت: «افزایش خسارات ناشی از بلایای طبیعی، تابآوری صنعت بیمه را به چالش کشیده و نیازمند تحول در رویکردهای نظارتی است.» وی با اشاره به چالشهای جهانی صنعت بیمه در عصر اقلیم متغیر، از ناپایداری مدلهای سنتی ارزیابی ریسک، افزایش نرخ بیمه و کاهش تقاضای عمومی بهعنوان نشانههای ضرورت تغییر یاد کرد.
کاظمی جایگاه بیمه مرکزی را راهبردی دانست و افزود: «بیمه مرکزی باید از یک نهاد ناظر سنتی به تنظیمگر آیندهنگر و دادهمحور تبدیل شود؛ نظارتی که مبتنی بر سناریوهای اقلیمی، استرستستهای مالی و شاخصهای تابآوری باشد.» او محورهای کلیدی تنظیمگری اقلیمی را شامل حاکمیت شرکتی، مدیریت سرمایهگذاریهای پایدار، افشای ریسکها بر اساس استانداردهای بینالمللی (TCFD و IFRS S2) و توسعه بیمههای سبز و پارامتریک عنوان کرد.
کاظمی همچنین به چالشهای داخلی مانند کمبود دادههای دقیق اقلیمی، ضعف زیرساختهای فناورانه و تضاد میان اهداف مالی کوتاهمدت و پایداری بلندمدت اشاره کرد و پیشنهادهایی چون ایجاد مرکز ملی دادههای اقلیمی، آموزش تخصصی مدیران و مشارکت فعال در نهادهای بینالمللی بیمهای را مطرح نمود.
در بخش دیگر این پنل، محمود سامانی، مدیر ریسک شرکت سهامی بیمه ایران و مشاور دبیرکل سندیکای بیمهگران ایران، در سخنرانی خود گفت: «افزایش خسارات ناشی از بلایای طبیعی، رشد ۱۵ درصدی دعاوی بیمهای مرتبط با اقلیم و شکاف حمایتی ۵۷ درصدی نشان میدهد که صنعت بیمه با بحران جدی مواجه است.» وی با مرور تجربههای جهانی، از اتحادیه اروپا، بانک مرکزی انگلستان، سوئیس و آلمان بهعنوان پیشگامان تنظیمگری اقلیمی یاد کرد و افزود: «شرکتهای بزرگ بیمه اتکایی مانند سوئیسری و مونیخری با استفاده از دادههای بزرگ و هوش مصنوعی، مدلهای پیشرفته ریسک اقلیمی را توسعه دادهاند.»
سامانی محورهای کلیدی تحول را شامل: – ادغام سناریوهای اقلیمی در ارزیابی ریسک و سرمایهگذاری – توسعه محصولات نوآورانه مانند بیمههای سبز و پارامتریک – رعایت چارچوبهای نظارتی بینالمللی (TCFD، NGFS، IFRS S2) – بهرهگیری از فناوریهای نوین برای پیشبینی دقیقتر خسارات وی در پایان تأکید کرد: «رعایت چارچوبهای نظارتی دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک ضرورت است. آینده صنعت بیمه ایران در گرو تغییر پارادایم، نوآوری در محصولات و همکاری میان دولت، بخش خصوصی و نهادهای تحقیقاتی خواهد بود.»
سپس، محمد آریامنش، مشاور رئیس هیئت عامل صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان، با ارائه دادههای علمی از مخاطرات اقلیمی، تأکید کرد که بیش از ۷۵٪ مخاطرات طبیعی تحت تأثیر مستقیم تغییرات اقلیم تشدید میشوند. وی خواستار بازتعریف فرآیندهای بیمهای، توسعه شاخصهای تابآوری و تقویت عملکرد صندوق در پاسخ به بحرانهای بزرگ شد.
در پنجمین ارائه، سیدعلی صالحپور، مدیر گروه محیط زیست مرکز مطالعات وزارت امور خارجه در سخنرانی خود گفت: «سازوکارهای سنتی دیگر پاسخگوی مخاطرات پیچیده و نادر اقلیمی نیستند و باید به سمت بیمههای فناورانه و آیندهمحور حرکت کنیم.»
وی مهمترین نوآوریها را چنین برشمرد: – بیمه جهانی خطرات اقلیمی (Global Climate Risk Insurance): سازوکاری تحت کنوانسیون تغییر اقلیم با پوشش بیش از ۵۰۰ میلیون نفر تا سال ۲۰۳۰، مبتنی بر فناوریهای بلاکچین، هوش مصنوعی و دادههای ماهوارهای. این بیمه میتواند ریسکها را به بازار سرمایه منتقل کرده و عدالت اقلیمی را تقویت کند.
– بیمه رویدادهای نادر اقلیمی (Grey Swan Insurance): پوشش رویدادهای غیرمنتظره مانند ترکیب خشکسالی و سیل یا شرارههای خورشیدی، با استفاده از بیمه پارامتریک و هوش مصنوعی برای پرداخت سریع در کمتر از ۲۴ ساعت. نمونههای موفق آن در فیلیپین و هند اجرا شده است.
– بیمه ترکیبی صندوق زیان و اوراق فاجعه (Hybrid Fund & Cat Bonds): سازوکاری که ریسکهای اقلیمی را از بودجه دولتی به بازار سرمایه منتقل میکند و با کاهش هزینههای بازسازی تا ۳۰ درصد، تابآوری مالی کشورها را افزایش میدهد.
– بازارهای مشتقه آب و هوایی اقلیمی (Weather/Climate Derivatives Markets): ابزارهای مالی نوین مانند قراردادهای آتی و سوآپ مبتنی بر شاخصهای دما و بارش، که به کسبوکارها و صنایع کشاورزی و انرژی امکان تثبیت درآمد و کاهش نوسانات میدهد.صالح پور در انتها بیان داشت: آینده صنعت بیمه در گرو توسعه بیمههای نوآورانه اقلیمی و استفاده از فناوریهای پیشرفته است؛ رویکردی که میتواند شکاف حمایتی را کاهش داده و تابآوری کشورها در برابر بحرانهای اقلیمی را افزایش دهد.
در پایان، ماندانا مقصودی، هماهنگ کننده ملی صندوق بینالمللی اقلیم سبز در کشور، در ارائه خود سه گام کلیدی برای توسعه بیمههای اقلیمی در ایران را تشریح کرد: 1. تدوین چارچوب ارزیابی ریسک اقلیمی بر پایه دادههای تاریخی و سناریوهای کوتاهمدت و شدید. 2. طراحی محصولات نوآورانه شامل بیمههای پارامتریک با پرداخت سریع و شفاف، بیمههای سنتی مبتنی بر ریسک واقعی، و صندوقهای دو جزئی با مشارکت دولت و بخش خصوصی. 3. ایجاد سازوکارهای مالی و نظارتی پایدار از طریق منابع متنوع مانند حق بیمه، بودجه دولتی، اوراق سبز و دسترسی به صندوقهای بینالمللی.
وی با اشاره به نمونههای موفق جهانی، از پروژههای فیلیپین، السالوادور و کارائیب یاد کرد که با حمایت صندوق اقلیم سبز توانستهاند بیمههای پارامتریک برای کشاورزان، زیرساختهای حیاتی و دولتها طراحی کنند. مقصودی تأکید کرد: «این تجربهها نشان میدهد که با همافزایی دولت، بخش خصوصی و نهادهای بینالمللی میتوان بازار بیمه اقلیمی را در ایران توسعه داد و تابآوری مالی کشور را در برابر بلایای طبیعی افزایش داد.»
این پنل تخصصی با استقبال گسترده مخاطبان همراه بود و بهعنوان یکی از نشستهای همایش بیمه و توسعه، برگزار شد.