اعتبارسنجی؛ راهکاری برای افزایش دسترسی عادلانه و شفاف به خدمات مالی

به گزارش فراسو به نقل از روابط عمومی شرکت اعتبارسنجی ایران، دکتر رضا قاسم‌پور ضمن تاکید بر اهمیت ایجاد شفافیت در فرآیند ارزیابی متقاضیان تسهیلات، اظهارداشت: در گذشته، فرآیندهای اعطای تسهیلات و خدمات مالی به دلیل نبود اطلاعات جامع و شفاف از شرایط متقاضی، بستگی زیادی به نظر کارمندان یا روابط شخصی داشت. این امر می‌توانست منجر به تبعیض یا سوگیری شود.

وی افزود: اعتبارسنجی با ارائه یک سیستم امتیازدهی مبتنی بر داده‌های واقعی (مانند سوابق بازپرداخت وام، میزان بدهی، سوابق مالیات و جرائم و محکومیت های مالی قوه قضاییه، سوابق پرداخت قبوض و…)، ارزیابی مشتریان را شفاف‌تر و قابل‌اتکاتر می‌کند. این شفافیت باعث می‌شود افراد صرف‌نظر از موقعیت اجتماعی یا ارتباطات شخصی خود، بتوانند خدمات مالی را بر اساس توانمندی‌های واقعی‌شان دریافت کنند.

دکتر قاسم‌پور با اشاره به نقش اعتبارسنجی در حذف تبعیض و رفتارهای سلیقه‌ای تصریح کرد: بدون وجود سیستم اعتبارسنجی، ممکن است برخی از مشتریان به دلیل موانع اجتماعی، فرهنگی یا جغرافیایی از دسترسی به خدمات مالی محروم شوند. اعتبارسنجی با تخصیص امتیاز اعتباری بر اساس سوابق مالی و اعتباری، به بانک ها و نهادهای اعتباری امکان می‌دهد تصمیم‌گیری‌های خود را مبتنی بر داده و نه بر اساس سلیقه یا تعصب انجام دهند. این امر باعث کاهش تبعیض و ایجاد دسترسی عادلانه خواهد شد.

وی ادامه داد: یکی از چالش‌هایی که افراد کم برخوردار با آن مواجه هستند، عدم ارائه اطلاعات کافی برای دریافت تسهیلات یا خدمات اعتباری است. سیستم اعتبارسنجی با تجمیع داده‌های مالی و سوابق پرداخت حتی برای وام‌های کوچک یا خدمات خرد مالی، به افراد کم‌برخوردار کمک می‌کند که امتیاز اعتباری خود را ارتقا داده و از این طریق واجد شرایط دریافت تسهیلات مناسب شوند.

مدیرعامل شرکت اعتبارسنجی ایران، ارائه تسهیلات متناسب با نیازهای مشتریان را یکی دیگر از دستاوردهای اعتبارسنجی دانست و گفت: اعتبارسنجی امکان شخصی‌سازی خدمات مالی را برای مشتریان فراهم می‌کند. بر اساس امتیاز اعتباری افراد، بانک‌ها و مؤسسات مالی می‌توانند تسهیلات متناسب‌تری به اشخاص پیشنهاد دهند. افزایش زمان بازپرداخت یا کاهش مبلغ وثیقه برای افراد با رتبه اعتباری بالا و همچنین طراحی خدمات مالی ویژه برای اقشار کم‌ریسک از مزایای استفاده از اعتبارسنجی در ارائه خدمات اعتباری به شمار می آید.

وی اضافه کرد: سیستم اعتبارسنجی باعث می‌شود افراد به مدیریت بهتر مالی خود تشویق شوند. وقتی مشتریان متوجه می‌شوند که رعایت تعهدات مالی (مانند بازپرداخت به‌موقع و کاهش بدهی‌ها) مستقیماً به ارتقای رتبه اعتباری آنان منجر می‌شود و مزایای بیشتری در دسترسی به خدمات مالی به همراه دارد، تلاش بیشتری برای انجام رفتارهای مالی سالم خواهند کرد. این چرخه، علاوه بر بهبود مدیریت مالی فردی، موجب تقویت دسترسی عادلانه به خدمات مالی نیز می‌شود.

دکتر رضا قاسم‌پور در ادامه بیان‌داشت: در بسیاری از موارد، فرآیند دریافت خدمات مالی شامل بروکراسی طولانی و نیاز به مدارک متعدد می‌شود، که ممکن است مانع از دسترسی بخش بزرگی از جامعه به خدمات مالی و اعتباری شود. اعتبارسنجی، با تکیه بر اطلاعات تجمیعی و برخط، این فرآیند را ساده‌تر می‌سازد.

وی افزود: امتیاز اعتباری به‌صورت خودکار تمامی اطلاعات لازم را در اختیار نهادهای مالی قرار می‌دهد و نیاز به مدارک یا ضمانت‌نامه‌های اضافی را کاهش می‌دهد. این امر باعث می‌شود افراد بیشتری بتوانند در کوتاه‌ترین زمان ممکن از خدمات مالی و اعتباری بهره‌مند شوند.

قاسم‌پور به بررسی نقش اعتبارسنجی در ارائه خدمات مالی و اعتباری در مناطق دور افتاده کشور پرداخت و گفت: در مناطق محروم یا دورافتاده که دسترسی مستقیم به شعبه‌های بانکی محدود است، اعتبارسنجی دیجیتال می‌تواند نقش مهمی داشته باشد.

وی ادامه داد: پلتفرم‌های مالی و بانک‌های دیجیتال از طریق سیستم اعتبارسنجی می‌توانند بدون نیاز به مراجعه حضوری، خدمات مالی را به مناطق مختلف ارائه دهند. به این ترتیب، جمعیتی که پیش‌تر از سیستم مالی کنار گذاشته شده بودند، می‌توانند به‌صورت عادلانه از تسهیلات مالی بهره‌مند شوند.

مدیرعامل شرکت اعتبارسنجی ایران در پایان ابراز داشت: اعتبارسنجی می‌تواند با ایجاد شفافیت، شخصی‌سازی خدمات اعتباری، حذف رفتارهای تبعیض‌آمیز و تسهیل دسترسی اشخاص به خدمات مالی به یکی از ارکان اساسی نظام مالی عادلانه و شفاف تبدیل شود.

وی تکمیل کرد: این سیستم علاوه بر افزایش افراد بهره‌مند از تسهیلات مالی، می‌تواند آگاهی مالی شهروندان را ارتقا داده و آنان را به رفتارهای مالی مسئولانه‌تری سوق دهند. در نتیجه، اعتبارسنجی می تواند راهکاری پایدار برای بهبود دسترسی آحاد جامعه به خدمات مالی و کاهش نابرابری‌های اقتصادی محسوب شود.