گروه انرژی پاسارگاد با همکاری دانشگاه صنعتی امیرکبیر، آزمایشگاه تخصصی طراحی فرآیندهای لایه شکافی انرژی پاسارگاد را به منظور توسعه فناوریهای پیشرفته و ارتقای دانش فنی در حوزه فرآیندهای لایه شکافی برای افزایش بهرهوری تولید چاههای نفتی و استحکام پیوند صنعت و دانشگاه راهاندازی کرده است.
به گزارش فراسو، توسعه این آزمایشگاه که به همت شرکت اکتشاف، توسعه و تولید پاسارگاد و مدیریت فناوری و نوآوری گروه گسترش انرژی پاسارگاد با همکاری دانشکده مهندسی نفت و زمین انرژی دانشگاه صنعتی امیرکبیر صورت گرفته، به کارگیری روشهای نوین انگیزش چاه را در بر میگیرد.
این پروژه نه تنها در میدان نفتی سپهر و جفیر (که سرمایه گذاری برای توسعه و تولید این میادین توسط شرکت گسترش انرژی پاسارگاد صورت گرفته است) ، بلکه به عنوان مرجعی جهت توسعه فرآیندهای شکاف هیدرولیک در سایر میادین کشور نیز مدنظر قرار دارد.
لایه شکافی اسید/ پروپانت یک فناوری اساسی برای بهبود عملکرد چاههای تولیدی، به ویژه در مخازن با تراوایی پایین یا به اصطلاح “Tight Reservoirs” نظیر مخزن ایلام در میدان سپهر-جفیر است. در این فرآیند، فشارهای بالا برای ایجاد شکستهای کنترلشده در سازند اعمال میشود و شبکهای از شکافهای با نفوذپذیری بالا را شکل میدهد که باعث تسهیل جریان سیال مخزن به سمت چاه تولیدی میگردد. افزایش نرخ تولید و بهرهبرداری کارآمدتر از مخازن با کاهش وابستگی به چاههای جدید از مزایای اصلی این فناوری است.
اجرای فرآیند های لایه شکافی در میدان سپهر-جفیر نه تنها به افزایش توان فنی کشور در زمینه لایه شکافی کمک میکند بلکه با فراهم کردن دادههای علمی و عملی میتواند مرجعی برای بهبود عملیات در سایر میادین کشور باشد.
آزمایشگاه تخصصی طراحی فرآیندهای لایه شکافی انرژی پاسارگاد دارای سه بخش اصلی است که هر یک به صورت دقیق برای بررسی و بهینهسازی فرآیندهای لایه شکافی اسید/پروپانت طراحی شدهاند:
بخش اول: تجهیزات اندازهگیری ویژگیهای شکاف و شرایط شکست سازند
بخش اول و اصلی این آزمایشگاه شامل دستگاههایی برای اندازهگیری پارامترهای کلیدی در فرآیند لایه شکافی است که از جمله آنها میتوان به اندازهگیری هدایت شکاف، فشار شکست سازند، و خصوصیات اسید و پروپانت اشاره کرد. این پارامترها برای تعیین مناسبترین ترکیب مواد و شرایط فشار به منظور ایجاد شکافهای مؤثر و پایدار، حیاتی هستند. بهبود طراحی فرآیند های لایه شکافی با بررسی دقیق این دادهها، موجب افزایش نفوذپذیری سازند و تسهیل جریان سیال به درون چاه میشود.
بخش دوم: تجهیزات ارزیابی سیالات و افزایههای فرآیند لایه شکافی
در این بخش، تجهیزات و آزمایشهایی برای تحلیل سیالات و افزایههای فرآیندهای لایه شکافی مورد استفاده قرار میگیرد. با بررسی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی سیالات و ارزیابی افزایههای لازم، میتوان به طراحی سیالهای بهینهای رسید که در شرایط مخزن عملکرد مطلوبی داشته باشند.
در این آزمایشگاه، همچنین امکان بررسی و ارزیابی دقیق سیالات حفاری و عملیات سیمانکاری نیز فراهم شده است. با توجه به ساختار پیچیده و لایههای متناوب پرفشار آب و نفت در مخزن فهلیان، کنترل و بهینهسازی کیفیت سیمان پشت لوله جداری نقشی اساسی در پایداری و ایمنی چاه و همچنین جلوگیری از مهاجرت سیالات ناخواسته بین لایهها و کاهش خطر نفوذ آب به بخش تولیدی دارد. از این رو، آزمایشهای کنترل کیفیت سیمان و شبیهسازیهای دقیق در این آزمایشگاه میتواند نقش بهسزایی در بهبود طراحی و اجرای عملیات سیمانکاری و دستیابی به نتایج مطمئنتر در میدانهای نفتی ایفا کند. نتایج این بررسی های در طراحی فرآیندهای لایه شکافی نیز بسیار موثر می باشد.
بخش سوم: مرکز مطالعات مدلسازی و شبیهسازی مبتنی بر هوش مصنوعی
این بخش از دادههای حاصل از آزمایشها برای توسعه مدلهای شبیهسازی دقیق و مبتنی بر هوش مصنوعی استفاده میکند. با ترکیب دادههای تجربی با الگوریتمهای هوش مصنوعی، امکان پیشبینی رفتار سازند و بهینهسازی فرآیندهای لایه شکافی با دقت بالاتری فراهم میشود. این شبیهسازیها میتوانند به عنوان ابزاری قدرتمند برای طراحی و نظارت بر عملیات در میادین مختلف و تحت شرایط مختلف به کار روند.
جمعبندی و نگاهی به آینده
توسعه آزمایشگاه تخصصی طراحی فرآیندهای لایه شکافی انرژی پاسارگاد در دانشگاه امیرکبیر، گامی اساسی برای دستیابی به دانش فنی و فناوریهای بومی در حوزه لایه شکافی است که امکان بومیسازی این فناوری مهم را فراهم میکند. این آزمایشگاه به عنوان بستری جهت انجام تحقیقات علمی و عملی در کنار صنعت، توانایی ارتقای فناوری و افزایش دانش فنی کشور در این حوزه را داراست.