فراسو خبر پایگاه خبری تحلیلی فراسو خبر 
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی عملکرد بانک مرکزی در تخصیص ارز ترجیحی را مثبت ارزیابی کرد و گفت: اما دستگاه‌هایی که ارز ترجیحی را دریافت می‌کنند در پاسخگویی احساس مسئولیت نکرده یا نمی‌توانند پاسخ دهند.
به گزارش فراسو، سید شمس الدین حسینی در نشست روز سه‌شنبه – ۱۰ مهرماه – صحن علنی مجلس شورای اسلامی، درباره گزارش کمیسیون صنایع و معادن در مورد بررسی عملکرد دستگاه‌های مسئول در تامین و تخصیص نیازهای ارزی واحدهای صنعتی و تولیدی کشور(مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز) در سخنانی گفت: نظام ارزی کشور شناور مدیریت شده است و نظام تثبیتی نیست. در قانون برنامه هفتم توسعه هم تاکید شده که بانک مرکزی مسوول ثبات بخشی به بازار ارز است و در این بخش چارچوب‌ها تعیین شده است.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی افزود: بانک مرکزی باید بر اطلاعات دارایی‌ها و مبادلات ارزی اشراف داشته باشد و باید در این راه همه از جمله وزارتخانه‌ها کمک کنند. اما اینکه وزارتخانه‌ها متقاضی ارز باشند ولی در حفظ و کنترل نوسانات ارزی احساس مسوولیت نکنند، مشکل این بخش حل نخواهد شد.
وی نظام ارزی شناور مدیریت شده را دارای ویژگی‌هایی عنوان کرد و یادآور شد: یکی از مهمترین این ویژگی‌ها این است که سیاست گذار تلاش می‌کند نوسنات ارز را کنترل کند. ولی کنترل بیش از اینکه دستوری باشد به قدرت مداخله بانک مرکزی مربوط است.
حسینی با بیان اینکه باید بپذیریم بانک مرکزی با تحریم اقتصادی و برخی از مواقع با تلاطم های سیاسی وامنیتی مواجه است، یادآور شد: اما به تجربه ثابت شده که کنترل‌ها در نرخ ارز بیش از اینکه منجر کنترل تورم شود، سبب بروز انحراف در تخصیص منابع ارزی و خود تورم می‌شود.
وی با اشاره به گله برخی که چرا تخصیص ارز ترجیحی کم شده است، یادآور شد: در سال ۱۴۰۰ به میزان ۸ میلیارد دلار ارز تخصیصی مورد تقاضا بود که این رقم در سال گذشته با ارز حمایتی حدود ۱۷ میلیارد دلار تخصیص داده شده است. یعنی بانک مرکزی کارخود را انجام داده است. اما مسئله این است که دستگاه‌هایی که ارز ترجیحی را دریافت می‌کنند در پاسخ دادند احساس مسوولیت نمی‌کنند یا اینکه نمی‌توانند پاسخ دهند.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس تاکید کرد: ما باید از سیستم و روش‌هایی که منجر به واردات بی رویه برنج می‌شود و تولیدکنندگان برنج را در سراسر کشور زمین گیر می‌کند یا به جای ۸۰۰ هزار تن برنج در سال ۱۴۰۱ یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن وارد می‌کند و به جای ۶۵ هزار تن چای، یکصد هزار تن چای وارد می‌کند و به تولید صدمه رسانده است جلوگیری کنیم.
حسینی در ادامه از رئیس بانک مرکزی خواست مفهوم نظام شناور مدیریت شده را جدی بگیرد و همان طور که در قانون آمده است بازار رسمی را توسعه دهد.
باید از بانک مرکزی حمایت کنیم
وی یادآور شد: ما باید از بانک مرکزی حمایت کنیم و رئیس آن هم مصمم باشد که تنوع، تعدد و تفاوت نرخ های ارز را کاهش دهد چرا که اگر افزایش یابد سبب بروز رانت و تخصیص نامناسب منابع می شود.
نماینده مردم تنکابین در مجلس شورای اسلامی افزود: تولیدکنندگان، صنعتگران و کشاورزان دغدغه این را دارند که بتوانند از ارز برای سرمایه گذاری بیشتر و تولید بیشتر استفاده کنند ولی کسانی در نهایت موفق می‌شوند که می‌توانند به مسئولان فشار آورن، در حالی که آن ها انسان های شریفی هستند اما بر اساس اطلاعات سطحی تخصیص انجام می‌دهند.
نماینده مردم تنکابین در مجلس اظهار کرد: وزارتخانه های صمت، جهاد کشاورزی و بهداشت باید پاسخ دهند چرا هر کجا که ارز دریافت کرده‌اند اصابت نکرده است و اگر کرده در این رابطه توضیح دهند.
حسینی یادآور شد: در سال ۱۴۰۰ وقتی بودجه را می‌نوشتیم صحبت از ۸ میلیارد دلار ارز ترجیحی بود، الان پاسخ دهند چند میلیارد دلار این ارز، ارز ترجیحی را تخصیص می‌دهند و آیا قیمت در بازار کنترل شده است؟
وی با بیان اینکه باید به سمت بازاری برویم که بازار رسمی را به غیر رسمی مسلط کند، توضیح داد: ضمن اینکه نرخی که تعیین می‌کنیم در قدرت مداخله ما اثر دارد، کما اینکه هر چه نرخ را پایین تر بگذاریم قدرت مداخله ما کمتر خواهد بود و نیاز ما به مداخله بیشتر می‌شود لذا کلیات این گزارش را می‌پذیریم اما برای اجرا نیاز به تدبیر بیشتر داریم.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس تاکید کرد: اگر قیمت ها را کنترل کنیم حتما کنترل مقداری اجتناب ناپذیر است و همان طور که در قانون آمده است کنترل های مقداری و سامانه ها را باید تقویت کنیم و تعدد، تنوع و تفاوت نرخ ارز را کاهش دهیم و این حرکت باید به صورت تدریجی باشد.
حسینی خاطرنشان کرد: بدانید که یکی از عوامل اصلی تورم، نقدینگی است و ما به دلیل اجرای سیاست های ترجیحی ارز سبب شدیم پایه پولی افزایش پیدا کند.
سیاست‌های بانک مرکزی مردم و جامعه را به سمت واردات سوق می‌دهد
رضا علیزاده رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز در جریان بررسی گزارش کمیسیون صنایع در مورد تامین نیازهای ارزی واحدهای تولیدی و صنعتی کشور بیان کرد: به دلیل ناترازی ارز و سیاست‌های نادرست بانک مرکزی شاهد هستیم که روز به روز صادرات کمتر شده و تقاضا برای واردات بیشتر می‌شود که این نتیجه‌ای جز ناترازی ندارد.
وی با بیان اینکه ایرادات زیادی در مراحل ثبت سفارش و تخصیص ارز وجود دارد،افزود: سیاست‌های بانک مرکزی باعث شده که صادرکنندگان مجبور شده‌اند ارز حاصل از صادرات را در سامانه نیما با نرخ دستوری تحویل دهند. نتیجه آن شده که آنها از طریق یکسری کارت‌های بانکی اجاره‌ای صادرات انجام می‌دهند.
رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: سیاست‌های بانک مرکزی مردم و جامعه را به سمت واردات سوق می‌دهد و همه برای واردات و گرفتن ارز از یکدیگر سبقت می‌گیرند. از آن سمت صادرکننده وادار می‌شود ارز خود را در سامانه با نرخ دستوری بگذارد که این را انجام نمی‌دهد، به جایش کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای گرفته و به آن فرد پول می‌دهد نتیجه آنکه ارزی به کشور بر نمی‌گردد.
علیزاده اضافه کرد: آماری بدهید که از وقتی فولادی‌ها وادار به تحویل ارز حاصل از صادرات‌شان در سامانه نیما شده‌اند، چقدر ارز به کشور برگشته است.
وی بیان کرد: در این شرایط افرادی در صف واردات ایستاده و منتظر گرفتن ارز هستند به همین دلیل به خاطر محدودیت ناشی از تعهدات ارزی ما با کاهش مبادلات هم مواجه شده‌ایم بعد آن سمت ارز حاصل از صادرات هم به کشور باز نمی‌گردد.
نماینده مردم ورزقان با بیان اینکه اختلاف شدیدی بین نرخ ارز نیمایی و بازار آزاد وجود دارد، گفت: این تفاوت نرخ باعث ایجاد رانت و پخش شدن پول بین واسطه‌ها شده است. لازم است آماری داده شده که چقدر ارز حاصل از صادرات کم شده است که نتیجه آن کاهش انگیزه صادرات و افزایش واردات و همچنین کم‌اظهاری در صادرات و بیش‌اظهاری در واردات است اگر رئیس بانک مرکزی مشکل را در قانون می‌بیند به مجلس بگوید تا مشکلات قانونی را رفع کند.