معاون سیاستگذاری وزارت اقتصاد گفت: رشد نقدینگی در پایان دهه ۹۰ ریشه در هزینه نظامهای رفاهی داشت و نشان میدهد هر سال انتقال ناترازی بودجه به بانکها ادامه داشته است.
به گزارش فراسو، سید علی روحانی روز سه شنبه در همایش ملی «مسأله تورم در ایران؛ ریشهها، آثار و سیاستها» اظهار داشت: ایران جزو پنج کشور با تورم بالا است اما باید توجه کرد که تورم قابل حل است و راهکارهای آن وجود دارد.
وی افزود: تورم قیمتهای نسبی را از بین میبرد، پیش بینیپذیری را کاهش میدهد و نابرابری بین صاحبان کار و نیروی کار را تشدید میکند.
روحانی گفت: مقایسه سود خالص شرکتهای بورسی در سالها ۹۴ تا ۹۶ را با سالهای ۹۷ و ۱۴۰۰ (دورههایی با کمترین و بیشترین تورم) نشان میدهد میانگین سود خودرو ۴۰۰ درصد کاهش داشته و این نتیجه تورم است و موجب غیرقابل پیشبینیپذیری اقتصاد میشود و مطلوب فعالان اقتصادی نیست.
وی با بیان اینکه ۲۵ درصد مردم دسترسی به تسهیلات دارند گفت: بررسیها نشان میدهد که دسترسی به تسهیلات بانکی در بین دهک دهم بیشتر است و در این دهک از تسهیلات به عنوان ابزاری برای مقابله بر تورم است و دسترسی به تسهیلات موجب نابرابری بین دهکهای مختلف میشود.
به گفته وی در نیمه اول دهه ۹۰ نرخهای سود بانکی بالایی داشتیم و موجب تضعیف سرمایه گذاری و کاهش رشد اقتصادی شد و در این دهه درآمد سرانه ۳۰ درصد کاهش یافت.
روحانی تاکید کرد: مطالعه اقتصاد ایران نشان میدهد رشد نقدینگی رابطه جدی با تورم دارد و علل آن که پدیده نقدینگی است باید بررسی شود.
وی توضیح داد: نظام بانکی هر پرداختی که انجام دهد خلق پول میکند از سوی دیگر هر دریافتی که داشته باشد پول از بین میرود بنابراین هر نوع ایجاد دارایی توسط بانک در واقع خلق پول است.
وی با بیان اینکه رشد نقدینگی ذینفعانی دارد و باید آن را در بین افرادی که بانکها به آنها تسهیلات میدهد جستجو کرد، افزود: در سال ۱۴۰۰ کل ارزش دارایی شبکه بانکی ۵۸۰۰ همت است و ۱۴۱۵ همت مربوط به بدهی دولت به بانک، ۹۲۳ همت تسهیلات خرد، ۸۳۷ همت دارایی غیرتسهیلاتی بانکها، ۷۰۰ همت تسهیلات اس امای و ۵۹۷ همت مربوط به تسهیلات کسب و کار بزرگ است.
وی گفت: نقشه دارایی شبکه بانکی نشان میدهد خلق پول شبکه بانکی صرف هزینه نظام رفاهی (۱۵۵۰ همت در این مسیر هزینه شد) و هزینه بانکها برای خود است و میتوان گفت ناترازی بودجه و دولت به صورت عمده برای نظام رفاهی هزینه میشود و این ناترازی به شبکه بانکی منتقل شد.
وی تاکید کرد: رشد نقدینگی در پایان دهه ۹۰ ریشه در نظامهای رفاهی داشته است و نشان میدهد سالیانه انتقال ناترازی بودجه به بانک ادامه داشته است.
روحانی گفت: آسیب شناسی نظام رفاهی نشان میدهد فردی که نیازمند حمایت است و حمایت دریافت نمیکند و بالعکس و در نتیجه آنها سرمایه اجتماعی کاهش و هزینه نظام رفاهی افزایش مییابد برای کنترل تورم و رشد نقدینگی باید هزینه نظام رفاهی مورد توجه قرار گیرد.
وی اظهار داشت: در شرایط تورمی بخش قابل توجه دارایی بانکها، دچار مازاد تقاضا شده است تا تورم پوشش داده شود و بخش قابل توجهی از خلق پول در سالهای اخیر صرف هزینه رفاهی و تامین مالی مرتبطین بانکها شده است به خصوص در بانکهای خصوصی.
وی با بیان اینکه نظام بانکی به تامین کننده ناترازی بودجه تبدیل و موجب خلق پول، رشد نقدینگی و افزایش تورم شده است، افزود: حل ناترازی میان مدت است و پوشش ناترازی و اصلاح آن هزینه اجتماعی دارد برای مثال اصلاح مالیات اعتراض اجتماعی دارد اما برای اصلاح چارهای ندارم.
معاون وزیر گفت: اصلاح روابط بین المللی ضروری است و باید فرجهای برای اصلاحات باشد اما اگر نگاه تصمیم ساز و سیاستمدار به ریشههای ناتراز نباشد ناترازی و تورم برطرف نمیشود.