فراسو خبر پایگاه خبری تحلیلی فراسو خبر 
دکتر محمدمهدی عسگری رئیس پژوهشکده بیمه روز سه‌شنبه ۳ بهمن ۱۴۰۲ با آقای جوتم داتا [۱] مدیرعامل شرکت تکافل وطنیه و آقای مفتی عزیز الرحمن نائب [۲] رئیس این شرکت دیدار و گفتگو کرد.
به گزارش فراسو به نقل از روابط عمومی و امور بین‌الملل پژوهشکده بیمه، در این دیدار دکتر عسگری پس از معرفی پژوهشکده بیمه به عنوان تنها مرکز تحقیق، توسعه و آموزش بیمه در ایران، به سابقه ۴۰ ساله بانکداری اسلامی اشاره و خاطرنشان کرد؛ با تاکید و حمایت دولت، وزارت اقتصاد و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر ضرورت پیاده‌سازی نظام تکافل در ایران، کارگروه تکافل پژوهشکده بیمه و شورای فقهی صنعت بیمه در سال گذشته توسط پژوهشکده بیمه تاسیس و عرضه محصولات تکافلی آغاز گردید.
وی هدف از برگزاری این نشست را بهره‌مندی دانش و تجربه شرکت تکافل وطنیه در زمینه اجرایی‌سازی تکافل خانواده و تکافل عمومی اعلام کرد و افزود، آغاز تکافل در ایران به سال ۱۹۶۳ و زمان تبعید امام خمینی (ره) در بورسای ترکیه بازمی‌گردد و در کتاب تحریرالوسیله به موضوع تکافل تحت عنوان تضامن اشاره شده است. با این وجود در حوزه ارائه محصولات تکافل در ایران، تا یک سال پیش اقدام عملیاتی صورت نپذیرفته بود و تکافل ابتدا از کشورهای سودان، امارات و سپس مالزی آغاز گردید و در حال حاضر نیز بیش از ۵۰۰ شرکت تکافل در جهان فعالیت دارند.
رئیس پژوهشکده بیمه تصریح کرد، با تلاش پژوهشکده بیمه اکنون ۱۰ شرکت بیمه مجوز ارائه پنجره تکافل را دریافت و عرضه محصولات تکافل را در قالب الگوهای مضاربه و وکاله آغاز نموده‌اند. همچنین در آینده نزدیک قانون تکافل به مجلس شورای اسلامی ارسال خواهد شد.
دکتر عسگری در ادامه مهمترین اولویت پژوهشکده بیمه را تاسیس اولین شرکت تخصصی تکافل در ایران با سرمایه‌گذاری مشترک با شرکت تکافل وطنیه اعلام و خاطرنشان کرد؛ در همایش بیمه و توسعه سال ۱۴۰۲ که با حضور اساتید و صاحبنظران حوزه بیمه، تکافل و مالی اسلامی از پنج کشور مالزی، اندونزی، ترکیه، انگلستان و پاکستان برگزار گردید، ضمن به اشتراک گذاری تجربیات و دیدگاه‌های مختلف در حوزه تکافل و انعقاد چندین تفاهم‌نامه همکاری مشترک، بر ضرورت راه‌اندازی خانواده تکافل جهانی تاکید شد.
دکتر عسگری تاکید کرد، الگوهای مضاربه، وقف و وکاله، قراردادهای جایز هستند در حالی که از دیدگاه امام خمینی (ره)، تضامن و تکافل به صورت ذاتی، در زمره قراردادهای لازم می‌باشند و نیازی به قراردادهای مضاربه، وکاله یا کفاله در کنار آن وجود ندارد. به این ترتیب پژوهشکده بیمه انجام طرح پژوهشی با محوریت دیدگاه‌های امام خمینی (ره) درباره تکافل را در دستور کار خود قرار داده و در آینده نزدیک نیز نشست هم‌اندیشی با حضور علمای کشورهای مختلف در این خصوص برگزار خواهد شد که نتیجه آن به طرح دیدگاهی جدید در زمینه تکافل از سوی کشور ایران خواهد انجامید.
رئیس پژوهشکده بیمه در ادامه با اشاره به تاکید رئیس جمهور ایران بر توسعه ارتباطات بین المللی، خواستار انعقاد تفاهم‌نامه همکاری با شرکت تکافل وطنیه و نیز برگزاری نشست مشترک میان مدیران عامل شرکت‌های بیمه ایرانی دارای مجوز تکافل و مدیران ارشد شرکت تکافل وطنیه در تهران یا دبی شد.
دکتر عسگری دومین اولویت پژوهشکده بیمه را بهره‌مندی از خدمات آموزشی شرکت تکافل وطنیه در حوزه تکافل، مدیریت ریسک تکافل و بیم‌سنجی تکافل در قالب کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی برخط و حضوری در ایران یا امارات شد.
وی در پایان به دیدار رئیس جمهور ایران و سوریه و انعقاد تفاهم‌نامه همکاری مشترک میان صنعت بیمه ایران و شرکت تکافل العقیله سوریه اشاره و اعلام کرد صنعت بیمه ایران از آمادگی لازم برای پیاده‌سازی الگویی مشابه با همکاری صنعت تکافل امارات متحده عربی و همچنین تاسیس انجمن جهانی تکافل برخوردار است و تمامی ظرفیت‌های علمی و فنی خود را در راستای تحقق این مهم به کار خواهد گرفت.
در ادامه این دیدار آقای جوتم داتا مدیرعامل شرکت تکافل وطنیه با خوشامدگویی به هیات اعزامی پژوهشکده بیمه، آمادگی کامل خود را برای همکاری متقابل با پژوهشکده بیمه اعلام و خاطرنشان کرد، ایران به سبب بهره‌مندی از ساختار منسجم، برنامه و نهاد ناظر، دارای صنعت بیمه استوار است و از زیرساخت‌های اولیه برای راه‌اندازی تکافل به ویژه از منظر تنظیم مقررات نیز برخوردار می‌باشد.
وی ضمن تبیین تجارب شخصی خود در طی فعالیت تخصصی در حوزه تکافل از سال ۲۰۰۷ در بحرین، به تشریح روند اجرایی سازی تکافل و الگوهای مورد استفاده در امارات، به مقایسه شباهت‌ها و تفاوت‌های نظام تکافل در امارات و کشورهایی نظیر مالزی، ترکیه، بحرین و پاکستان پرداخت و تصریح کرد؛ تکافل وطینه حاصل تجمیع سه شرکت تکافل و دارای تجربیات گوناگون است که مهمترین بخش آن را شورای فقهی تشکیل می‌دهد. همچنین دبی قطب پیشرو در اتصال بسیاری از شرکت‌های بیمه جهانی است و می‌تواند ضمن بهره‌مندی خدمات مشاوره شورای فقهی بانک مرکزی امارات، حمایت این نهاد را نیز در سطوح مناسب دریافت نماید.
مدیرعامل شرکت تکافل وطنیه افزود، تکافل، نظامی مبتنی بر حمایت و همکاری متقابل است و چارچوب حقوقی آن باید از منظر تسهیم ریسک [۳] و نه از منظر انتقال ریسک [۴] مورد توجه قرار گیرد. در این دیدگاه، موضوعات سرمایه و توانگری مالی باید براساس ماهیت تسهیم ریسک تعیین شود و برای اینکه شرکت تکافل بتواند آن را مدیریت نماید، میزان ضمانت تکافلی که به منظور حمایت از رویه تسهیم ریسک ایجاد می‌گردد باید در الگوی تنظیم‌مقرراتی گنجانده شود.
آقای جوتم داتا تنظیم مقررات را از اجزای حیاتی و کمک کننده به رشد بخش تکافل دانست و تاکید کرد، بازده سرمایه گاهی اوقات کسب و کار را تحت فشار قرار می‌دهد و بنابراین تکامل تکافل در آن است که شرکت‌های تکافل به صورت تدریجی بهم بپیوندند و یک چارچوب تنظیم‌مقرراتی کاملاً متفاوت ایجاد نمایند. همچنین تکافل باید توان مدیریت الگویی را داشته باشد که صندوق بیمه‌گذاران را کارا و اثربخش نماید و بازدهی ثابتی به همراه بیاورد. در این راستا یکی از راهکارهای قابل اجرا، حصول اطمینان از خوداتکایی مالی[۵] و تمرکز بر برخی محصولات و رشته‌های معین در جهت ایجاد پایداری و کارایی در تکافل و کاهش هزینه‌ها است و این هدف با یکپارچه‌سازی و پیوستن شرکت‌های تکافل به یکدیگر محقق خواهد شد.
وی هدف اصلی شرکت تکافل وطنیه را ایجاد ثبات و توسعه بر اساس آن در جهت ایجاد مرکزی برای هدایت کسب و کار تکافل در همه سطوح دانست و تصریح کرد؛ تکافل وطنیه مشتاق است تا دیدگاه‌های تخصصی پژوهشکده بیمه را در این خصوص و در راستای رشد کسب و کار خود به کار گیرد.
مدیرعامل شرکت تکافل وطنیه همچنین آمادگی این شرکت را برای برگزاری برنامه‌های آموزشی متعدد در حوزه مدیریت ریسک، برخی محصولات رشته‌های خاص، بیم‌سنجی و IFRS17 برای صنعت بیمه ایران اعلام و خاطرنشان کرد؛ تکافل وطنیه از به هم پیوستن شرکت‌های تکافل مختلف و ایجاد یک صندوق مشترک حمایت می‌نماید چرا که مفهوم اصلی تکافل، وحدت و یکپارچگی نه فقط از طرف بیمه‌گذاران بلکه از طرف عاملین و شرکت‌های تکافل است و این وحدت، علاوه بر زمینه‌سازی برای رشد صنعت تکافل، شرکت‌های تکافل را قادر خواهد ساخت تا بر بزرگ‌ترین چالش پیش روی خود یعنی تکافل اتکائی فائق آیند.
در بخش دیگر این دیدار آقای مفتی عزیز الرحمن نائب رئیس شرکت تکافل وطنیه با ابراز خشنودی از میزبانی هیات اعزامی پژوهشکده بیمه و آغاز همکاری با صنعت بیمه ایران به تشریح سوابق علمی و سیاسی خود پرداخت و تصریح کرد؛ در سال ۲۰۰۶، در امارات، گروهی متشکل از ۱۹ شرکت سهامی خصوصی (موارید)[۶] شامل یک شرکت تکافل راه‌اندازی و در آن شورای فقهی تأسیس گردید که علاوه بر فعالیت‌های معمول خود، ارائه خدمات مشاوره در حوزه تبادل ارز، اوراق بهادار، فناوری، پزشکی، سرمایه‌گذاری و مالی را به شرکت‌های تابع را آغاز نمود. شرکت تکافل وطنیه نیز ذیل گروه موارید فعالیت تخصصی خود را در حوزه تکافل آغاز کرد و تحت حمایت کامل هیات مدیره به عنوان یک مؤسسه کاملاً متعهد به ارزش‌های اسلامی، به پیشرفت‌های چشمگیری دست یافت.
وی با تاکید بر اهمیت ریسک‌های بالقوه نزد عموم افراد جامعه، بر ضرورت توجه به دو اصل صداقت و واقع‌گرایی در ارائه خدمات تاکید و تصریح کرد؛ بر خلاف بیمه‌های رایج، در نظام تکافل و شرکت‌های تخصصی تکافل منطبق بر اصول شریعت، تمرکز بر افزایش سود نمی‌باشد و صرفا با مدیریت صحیح است که برکت در دارایی‌ها ایجاد و به صورت خودکار، ادعاهای خسارت کاهش می‌یابد.
نائب رئیس شرکت تکافل وطنیه در پایان با قدردانی از رئیس پژوهشکده بیمه، برخورداری از تجربه تکافل در دو سطح ملی و بین‌المللی و آگاهی و تسلط بر بازار بین المللی را لازمه فعالیت مستمر و موفق در صنعت بیمه و تکافل دانست و آمادگی این شرکت را برای همکاری با پژوهشکده بیمه و صنعت بیمه ایران اعلام کرد.
[۱] Gautam Datta
[۲] Mufti Aziz Ur Rehmen
[۳] Risk sharing
[۴] Risk transfer
[۵] Critical mass
[۶] Mawarid