‌رئیس پژوهشکده پولی و بانکی: بانکداری هوشمند بانکداری نوین را از نسل های پیشین متمایز می کند

به گزارش فراسو به نقل از روابط عمومی پژوهشکده پولی و بانکی، وی روز دوشنبه در این مراسم که با حضور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و رئیس کل بانک مرکزی آغاز شد، با بیان آنکه این همایش میزبان اندیشمندان، صاحبنظران، اساتید و کارشناسان حوزه بانکداری الکترونیک کشور است، افزود: این روند که با عنوان بانکداری داده محور شناخته می شود دنبال آن است که تمام فرآیندهای بانکی از جذب و ارتباط با مشترک گرفته تا مدیریت ریسک را مبتنی بر استفاده از فناوری های پیشرفته تحلیل و پردازش داده، هوشمند کند.

وی اضافه کرد: با وجود پیشرفت‌های چشمگیر صنعت بانکی کشور در حوزه بانکداری دیجیتال، هنوز تا استقرار کامل بانکداری داده محور فاصله زیادی وجود دارد. امروزه بانک‌ها به حجم انبوهی از داده‌های مشتریان دسترسی دارند که می‌تواند منبع مهمی برای خلق ارزش محسوب شود. تکنیک‌های داده کاوی این امکان را به بانک‌ها می‌دهد تا با استخراج الگوهای رفتاری مشتریان، محصولات و خدمات خود را متناسب با نیاز و ویژگی‌های شخصی افراد ارائه کنند.

‌رئیس پژوهشکده پولی و بانکی اضافه کرد: با وجودی که در سال‌های اخیر موسسات مالی برای بهبود تجربه مشتری در کانال‌های مختلف ارائه خدمات بانکی سرمایه‌گذاری های زیادی در حوزه تحول دیجیتال و کلان‌داده‌ها انجام داده‌اند اما هنوز بانک‌ها به عنوان بازیگران سنتی این صنعت کماکان از رقبای خود در شناسایی و تحلیل رفتار مشتریان عقب‌تر مانده‌اند.

قربانی تصریح کرد: این مسئله در شکاف زیادی که میان انتظارات مشتریان و نحوه ارائه خدمات بانکی در کشور وجود دارد کاملاً مشهود است لذا ارائه یک محصول برای دامنه وسیعی از مشتریان بانک بدون توجه به نیازها و ترجیحات متفاوت مشتریان، در مغایرت با مفهوم بانکداری داده محور قرار دارد بنابراین بانک‌ها می‌توانند با بهره‌گیری از نوآوری‌های تحول‌آفرین مبتنی بر هوش مصنوعی در ارائه پیشنهادات و خدمات کاملاً شخصی‌سازی شده انتظارات رو به رشد مشتریان را برآورده سازند.

وی با بیان آنکه حرکت به سمت بانکداری داده محور، نحوه بازاریابی و طراحی محصولات بانکی را دستخوش تحولات جدی می کند، گفت: بهبود تجربه مشتری از مسیر شخصی‌سازی خدمات و محصولات بانکی شالوده اصلی بانکداری هوشمند را تشکیل می‌دهد لذا ایجاد تعامل موثر با مشتریان از طریق چت‌بات‌ها و دستیاران مجازی پیشرفته و ارائه خدمات کاملاً شخصی‌سازی شده از طریق داده کاوی یک مزیت رقابتی در آینده صنعت بانکی است.

به گفته وی، چت‌بات‌ها و دستیاران مجازی قادرند تا با بهره‌گیری از فناوری‌های پردازش زبان طبیعی (NLP) و دسترسی به حجم انبوهی از داده‌های زمان حقیقی برای بسیاری از مسائل و سوالات بانکی افراد راه‌حل‌های مناسب ارائه دهند.

وی در ادامه تاکید کرد که تحقق بانکداری هوشمند نیازمند ایجاد تحول در سه لایه ارتباط با مشتری (یا همان فرانت آفیس، لایه امور داخلی بانک (بک آفیس) و همچنین لایه تنظیم‌گری و نظارت بانکی می‌باشد.

رئیس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی گفت: بازتعریف سازوکار تعامل با مشتری نیازمند شخصی‌سازی ارتباط با مشتری در راستای انطباق هرچه بیشتر و بهتر با ویژگی‌ها، تمایلات و خواسته‌های آنهاست.

وی تاکید کرد که بانکداری هوشمند علاوه بر تأکید بر بازآفرینی تعامل با مشتری باعث ایجاد تحولی اساسی در لایه تصمیم‌گیری داخلی بانک خواهد شد. فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری عمیق در بانکداری داده محور، کلیه امور مربوط به مدیریت ریسک، تشخیص و کشف تقلب، پولشویی، اعتبارسنجی مشتریان و …را دستخوش تغییرات بنیادین قرار خواهد کرد به نحوی که با خودکارسازی و ارتقای کارایی فرآیندهای بانکی، هزینه‌های عملیاتی بانک به طرز قابل توجهی کاهش می‌یابد.

قربانی اضافه کرد: تحول در فرآیندهای اعتبارسنجی مشتریان در بانکداری هوشمند موجبات تسهیل دسترسی به خدمات و تسهیلات بانکی را فراهم می‌آورد. بر خلاف روش‌های سنتی نظیر رویکرد کارت امتیازی، اعتبارسنجی مبتنی بر یادگیری ماشینی با استفاده از حجم بالایی از داده‌های مشتری (از تراکنش‌های بانکی گرفته تا فعالیت در رسانه‌های اجتماعی)، قدرت پیش‌بینی را بالا برده است.

ی اظهار داشت: هوشمندسازی فرآیندهای اعتبارسنجی مشتریان ضمن بهبود تجربه مشتری، نقش بسزایی نیز در مدیریت ریسک اعتباری و کاهش حجم مطالبات غیرجاری در شبکه بانکی خواهد داشت لذا در راستای ایجاد تحول در فرآیندهای سنتی اعطای تسهیلات، حرکت به سمت اعتبارسنجی مبتنی بر هوش مصنوعی و خودکارسازی فرآیندهای عملیاتی با کمک چت‌بات‌ها و دستیاران مجازی از اهمیت برخوردار است.

وی ارتقای امنیت و کاهش ریسک تقلب و کلاهبرداری را یکی دیگر از حوزه‌های مهم خلق ارزش از داده دانست و گفت: فرآیندهای هوشمند تشخیص تقلب با بهره‌گیری از تحلیل رفتار مشتریان بانک‌ها را قادر می‌سازند تا از انجام تراکنش‌های مشکوک ممانعت به عمل آورند.

قربانی اضافه کرد: سامانه‌های کشف تقلب مبتنی بر هوش مصنوعی بر خلاف روش‌های مبتنی بر قاعده قادر هستند تا با تحلیل کلان داده‌ها و استخراج الگوهای مالی، رفتارهای متقلبانه نوین را با چابکی بیشتری تشخیص دهند، ضمن آنکه در بانکداری داده محور، عادات مالی مشتری، نوع فعالیت و سابقه تراکنش‌های قبلی وی ظرف مدت زمان بسیار اندک بررسی و با استخراج الگوی رفتاری وی از بروز سواستفاده مالی جلوگیری می‌شود.

وی درباره لایه سوم که مربوط به حوزه تنظیم‌گری و نظارت بانکی بوده نیز گفت: کاربرد فناوری‌های داده کاوی و یادگیری ماشین باعث خواهد شد تا فرآیندهای جمع‌آوری و پردازش داده‌های بانکی از کارایی و چابکی بیشتری برخوردار شود زیرا خودکارسازی فرآیندهای نظارتی و بهره‌گیری از فناوری پردازش زبان طبیعی در تحلیل داده‌های ساختارنیافته، ناظران بانکی را قادر می‌سازد تا به صورت فعالانه و زودهنگام نسبت به ریسک‌های احتمالی واکنش نشان دهند.

وی ادامه داد: با توجه به اهمیت و نقش کلیدی کیفیت و امنیت داده‌ها در حوزه نظارت هوشمند یکی از موضوعات اساسی، «حکمرانی داده» است و منظور از حکمرانی داده، تعریف خط‌مشی‌ها، فرآیندها، معیارها و استانداردهای داخلی برای حصول اطمینان از استفاده کنترل شده، کارآمد و موثر از داده‌ها به نحوی است که کیفیت، یکپارچگی و امنیت داده‌ها تأمین شود.

قربانی گفت: با توجه به مباحث مطرح شده، موضوع «گذار به بانکداری هوشمند» در چهار محور جامع شامل «بانکداری هوشمند؛ مفاهیم، روندها، و آثار»، «نقشه راه بانکداری هوشمند»، «تجربه مشتری در بانکداری هوشمند» و «سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری هوشمند» مورد بحث و بررسی صاحب‌نظران و کارشناسان حوزه فناوری‌های بانکی در دهمین همایش سالانه بانکداری الکترونیک و نظام‌های پرداخت قرار خواهد گرفت.

وی گفت: گذار به بانکداری هوشمند نیازمند تصریح یک نقشه راه است به نحوی که در این نقشه راه مختصات مربوط به بازآفرینی مدل کسب و کار بانک‌ها و زیرساختهای قانونی، فنی و عملیاتی لازم برای پیاده سازی این نوع از بانکداری تببین شود، به همین دلیل، در همایش امسال یکی از محورهای کلیدی به موضوع «نقشه راه بانکداری هوشمند» اختصاص داده شده است.

قربانی با بیان آنکه بازیگران جدید نقش کلیدی در گذار از بانکداری دیجیتال به بانکداری هوشمند ایفا می‌کنند، درخصوص مزایای آن گفت: این زیست بوم در حوزه کاهش هزینه‌ها، بهبود شفافیت و امنیت و از همه مهمتر شمول مالی، توانایی تعامل با زیرساخت‌های مالی غیرمتمرکز (دیفای) ضرورتی انکارناپذیر در آینده صنعت خدمات بانکی است که اگر بانک‌ها با رقبای جدید خود در عین هم‌زیستی، تعامل و همکاری موثری را شکل دهند می‌توان به ارتقای سطح شمول مالی و توسعه زیست بوم بانکداری هوشمند امیدوار بود.

وی افزود: همچون ادوار گذشته، در جشنواره مرحوم دکتر نوربخش با هدف تقویت انگیزه فعالان صنعت خدمات مالی سعی می‌شود تا از نوآوری‌های برتر بانکی و شرکتی تقدیر به عمل آید. در این دوره در مجموع ۳۲ طرح به دبیرخانه همایش ارسال شده است. طرح‌های برگزیده، در مراسم اختتامیه همایش، معرفی و با اهدای لوح یادبود و تندیس ویژه، از آن‌ها تقدیر و تشکر می‌شود

وی در پایان گفت: در راستای ارائه مباحث علمی روز دنیا در خصوص محورهای اصلی همایش، در مجموع ۱۶ نشست علمی و ۱۳ کارگاه آموزشی برگزار خواهد شد. از مجموع ۲۰۲ مقاله علمی ارسال شده به دبیرخانه همایش، ۵۰ مقاله پذیرفته شده که از این تعداد ۳۰ مقاله برای ارائه شفاهی انتخاب شده که براساس زمان‌بندی در دو روز همایش ارائه خواهند شد. علاوه‌براین، مقالات برتر، ضمن تقدیر و اهدای جوایز در مراسم اختتامیه همایش، با تأیید هیئت‌تحریریه فصلنامه علمی‌پژوهشی «پژوهش‌های پولی و بانکی»، در این فصلنامه منتشر خواهد شد.