فراسو خبر پایگاه خبری تحلیلی فراسو خبر 
معاون پژوهشی مرکز آموزش سازمان امور مالیاتی کشور، کار فرهنگی و رسانه ای را مهمترین پشتوانه اجرای کامل قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان دانست.
به گزارش فراسو به نقل از رسانه مالیاتی ایران، اشکان هراتی معاون پژوهشی مرکز آموزش سازمان امور مالیاتی با بیان اینکه این قانون یک قانون مترقی و کارآمد است که امتحانش را در سایر کشورها در قالب قوانین بودجه یا قانون مالیات بر ارزش افزوده یا قانون مستقل دیگری پس داده، گفت: اگر یک نیروی فرهنگی در حوزه آموزش و رسانه، پشت اجرای این قانون باشد یقینا اجرای آن را راحتتر و موفقیت آمیزتر خواهد کرد. چون تا آماده سازی، تبلیغات و فرهنگ سازی شکل نگیرد، بهترین و ساده ترین قانون هم با همه زیرساخت هایش به خوبی اجرا نمی شود.
هراتی در پاسخ به سوالی مبنی بر دلیل شکل گیری قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان و اینکه چرا قانونگذار دنبال اجرای این قانون رفته است، گفت: چندسالی است که بحث دولت هوشمند و هوشمند سازی نظام مالیاتی مطرح شده است. قبل از آن بحث دولت الکترونیک بود. مالیات الکترونیک، بیشتر بر مکانیزاسیون نظام مالیاتی و فرایندهایی شبیه ارائه الکترونیکی اظهارنامه های مالیاتی تاکید داشت. اما بحث هوشمندسازی مالیاتی با بحث الکترونیکی کردن مالیاتی خیلی متفاوت است. هوشمندسازی به معنی استفاده از کامپیوتر نیست به معنی مکانیزاسیون کردن کارها نیست. در نسل سوم دولت الکترونیک بحث دولت هوشمند مطرح می شود که با الکترونیکی شدن متفاوت است.
وی مهمترین ویژگی دولت هوشمند را حکمرانی شهروندی دانست و اظهار داشت: با این تعریف مهمترین ویژگی نظام مالیاتی هوشمند، بحث شفافیت اقتصادی است و یکی دیگر از ویژگی های آن اصلاح الگوهای تعاملی است. یعنی دیگر مامور مالیاتی به محل فعالیت مودی مراجعه نمی کند یا اصلا آن نظارت ها و کنترل های رو در رو دیگر وجود ندارد.
هراتی در تشریح تفاوت نظام مالیاتی هوشمند با نظام مالیاتی سنتی اظهار داشت: علی رغم الکترونیکی بودن خیلی از فرایندها باز در یک نظام شبه سنتی کار می کنیم. ویژگی های نظام مالیاتی سنتی عبارتند از یکی اینکه کل مردم دغدغه ای دارند و معتقدند مالیاتی که گرفته می شود بعضا منطبق با درآمدی که کسب شده، نیست.
وی افزود: علت اینکه مامواران مالیاتی مجبور هستند بر مبنای نظر و تشخیص خودشان مالیات وضع کنند فقدان اطلاعات است. در نظام مالیاتی جز اینکه یک اظهارنامه ای از مودی گرفته شود یا دفاتر و اسناد مدارک مودی را تحویل بگیریند به چیز دیگری نمی توان استناد کرد. مگر شواهد و قرائنی که در رسیدگی ها دیده شود. لذا قطعا ماموران مالیاتی صرفا بر مبنای اسناد و مدارکی که به مودیان مالیاتی تحویل داده اند یا شواهد و قرائن تصمیم می گیرند و غیر از اینها منبع اطلاعاتی ندارند. لذا قاعدتا مالیات ها دقیقا منطبق با درآمدها نیست.
هراتی ویژگی دیگر نظام مالیاتی سنتی را فرار مالیاتی بالا دانست و بیان داشتن: در مقطع کنونی ما به شما نمی توانیم عدد و رقمی بدهیم و بگوییم چقدر فرار مالیاتی داریم. اصلا ویژگی نظام های سنتی و شبه سنتی فرار مالیاتی بالاست. سطح عدالت مالیاتی خیلی پایین است و نارضایتی به حق وجود دارد.
معاون پژوهشی مرکز آموزش سازمان امور مالیاتی گفت: در نظام مالیاتی هوشمند اطلاعات در بستر خود سامانه های سازمان امور مالیاتی شکل می گیرد. یعنی به مودیان مالیاتی دیگر گفته نمی شود مدارک و اظهارنامه بدهید. و ماموران نمی روند شواهد و قرائن را بررسی کنم چون اصلا رسیدگی و مراجعه حضوری وجود ندارد.
وی با تاکید بر اصلاح الگوهای تعاملی که در چارچوب نظام مالیاتی هوشمند شکل می گیرد، بیان داشت: ماده ۴ قانون پایانه های فروشگاهی می‌گوید اصلا مامور مالیاتی حق مراجعه به محل فعالیت مودی را ندارد. اطلاعات را از کجا می گیریم؟ دقیقا اطلاعاتی است که خود مودی به واسطه صورتحساب های الکترونیکی برای ما ارسال می کند که کلید واژه پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان است.
هراتی بیان داشت: در نظام مالیاتی هوشمند اطلاعات در بستر سامانه های مالیاتی خود سازمان شکل می گیرد و نظر و تشخیص مامور مالیاتی در آن نمی تواند دخیل باشد. لذا یک تطابق صددرصدی بین درآمد مودی و مالیاتی که برای او وضع می شود وجود دارد. بدین ترتیب عدالت مالیاتی برقرار می شود و آن الگوهای تعاملی پیشین سنتی کنار می روند. چون نه مامور مالیاتی به محل فعالیت مودی مراجعه می کند و نه مودی به اداره مالیاتی مراجعه می کند.
وی ویژگی دیگر نظام مالیاتی هوشمند را کاهش فرار مالیاتی تا سطح قابل قبول دانست و گفت: در اجرای ماده ۱۱ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان در سال ۱۴۰۱ بیش از دو میلیون و ۳۰۰ هزار مودی جدید شناسایی شده است. افرادی که تاکنون مودی مالیاتی نبودند یعنی عملا فرار مالیاتی داشتند فقط بواسطه ساماندهی دستگاه کارتخوان بانکی این تعداد به مودیان مالیاتی اضافه شده است.
هراتی مهمترین تغییر پارادایمی که در قانون پایانه ها برای نظام مالیاتی اتفاق افتاده است را گرفتن دیدگاه سنتی از سازمان امور مالیاتی دانست. و آن دیدگاه که در اکثر نظام های مالیاتی سنتی دنیا وجود دارد این است که مودی آدم راستگویی نیست. اما در قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان اصل بر صحت اطلاعات مودی است .
معاون پژوهشی مرکز آموزش سازمان امور مالیاتی کشور در پایان با تاکید بر نقش رسانه ها در اجرای بهتر این قانون گفت: قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان آمده است که نظام اقتصادی کشور را شفاف کند و تنها راه نجات کشور برای رهایی از فرار گسترده ی مالیاتی اجرای درست این قانون است.