معاون امور آب و آبفای وزیر نیرو با بیان اینکه هیئت حاکمه افغانستان با بازدید فنی ایران از مخزن سد کجکی موافقت نکرده است، گفت: پیگیریها برای به نتیجه رسیدن رهاسازی و تامین حقآبه ایران ادامه دارد.
به گزارش فراسو، «محمد جوانبخت» امروز (دوشنبه) در نشست خبری افزود: ایران خواستار بازدید کارشناسان فنی خود از مخزن سد کجکی است که موافقت با این امر از سوی افغانستان انجام نشده است، اما پیگیریها با این وجود برای به نتیجه رسیدن رهاسازی حقآبه ادامه دارد.
وی با بیان اینکه براساس معاهده ۱۳۵۱ باید سالانه ۸۵۰ میلیون متر مکعب آب از هیرمند به سمت ایران رها شود، ادامه داد: رهاسازی موثری در چند سال اخیر انجام نشده که طرف افغانستانی دلیل آن را خشکسالی مطرح میکند.
معاون وزیر نیرو گفت: برای اختلافنظرها در معاهده ۱۳۵۱، کمیساران آب هیرمند ایجاد شده تا موارد اختلافی را رسیدگی کند.
جوانبخت خاطرنشان کرد: یکی از مفاد معاهده در باره این است که هر زمان طرف ایرانی نسبت به آمارها و ارقام برای رهاسازی آب تردید داشت با تشکیل جلسههای کمیساران آب به آن رسیدگی شود.
وی ادامه داد: جلسات متعددی تا کنون در این باره برگزار شده و درخواست بازدید از مخزن سد کجکی را داشتیم که با این موضوع موافقت نشد، اما بازدید از محل ایستگاه آبسنجی دهراود در بالادست سد کجکی بر روی رودخانه هیرمند انجام شد.
معاون امور آب و آبفای و زیر نیرو گفت: گرچه این موافقت گام مثبتی است، اما بازدید در هر زمانی نمیتواند تامین کننده نظر ما باشد باید در زمانی که بیشترین میزان آب دهی بازدید صورت گیرد.
جوانبخت ادامه داد: گروه کارشناسی ایران در بازدیدی که داشتند جریان آب درس کجکی را مشاهده کردهاند، اما هنوز تصمیمی برای نحوه رهاسازی آب از سوی افغانستان اتخاذ نشده است.
وی مسیر انتقال آب به ایران را حدود ۷۰۰ کیلومتر عنوان کرد و گفت: طرف افغان ادعا دارد رهاسازی آب با وجود خشکسالی و خشک شدن رودخانه نمیتواند آب موردنظر ایران را برساند.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو ادامه داد: معتقدیم با استفاده از روشهای مختلف میتوان در صورت رهاسازی آب این مشکلات را برطرف کرد.
جوانبخت افزود: همچنان پیگیریهای ما برای رهاسازی آب از سوی هیرمند به ایران ادامه خواهد داشت.
وی در ادامه به تعیین سه سخنگو برای آب اشاره و آن را نشانه اهمیت اطلاع رسانی در باره آب ارزیابی کرد.
معاون وزیر نیرو شرایط آبی کشور را حساس و مهم ارزیابی کرد و گفت: بر این اساس خبرنگاران این بخش هم از اهمیت ویژهای برخوردارند و باید در این زمینه کارشناس باشند.
جوانبخت با بیان اینکه شرایط آبی کشور خاص و ویژه است و از نظر منابع آبی کشور خشک هستیم ادامه داد: تغییر اقلیم در این سالها نیز سبب بروز شرایط حادی شده و بارانهای نامنظم و خشکی هم بیشتر به همراه دارد.
وی بیان کرد: اتفاقی که در این شرایط رخ داده توسعه مصرف با وجود محدودیت منابع آبی است که شرایط را خاصتر هم کرده است.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو خاطرنشان کرد: این شرایط سبب شده هرساله صدها نقطه کشور با تنشهای آبی روبرو شوند.
جوانبخت خاطرنشان کرد: برخی نقاط کشور دارای تنشهای خیلی شدید شده از جمله اتفاقی که سال گذشته در سد اکباتان همدان رخ داد و مشکلات آبی ایجاد کرد.
وی ادامه داد: اتفاق عجیبی که امسال رخ داد برای نخستین بار سد نهند تبریز خالی از آب شد در حالی که در سالهای گذشته این سد همواره سرریز داشت.
معاون امور آب و آبفای وزیر نیرو خاطرنشان کرد: تنها در بحث تامین آب وجود آب کافی نیست؛ بلکه باید زیرساختهای لازم هم باشد تا بتوان آب را انتقال داد و تامین آب کرد.
جوانبخت گفت: امسال علاوه بر سد نهند تبریز سد دوستی که مشترک بین ایران و ترکمنستان است و عمده آب شهر مشهد را تامین میکند نیز خشک شد و تامین آب مشهد را با مشکل روبرو کرد.
وی ادامه داد: سال گذشته برای نخستین بار هیچ میزان آبی وارد این سد نشده و همین امر نیاز آبی لحظهای شهر مشهد را دچار مشکل کرد.
معاون وزیر نیرو گفت: همچنین چاه نیمههای سیستان و بلوچستان مشکلدار شدند و بیش از ۲ سال است که هیچ آبی وارد آنها نشده است و شرایط سختی را رقم زده است.
جوانبخت خاطرنشان کرد: بر این اساس و با برنامهریزی دقیقی که صورت گرفت سه مرحله برای مدیریت تامین آب سیستان طراحی و اجرا شد.
وی فاز آبرسانی اضطراری را گام نخست دانست و ادامه داد: این مرحله با جدیت در حال انجام است تا آب موردنیاز مردم تامین شود.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو افزود: طرح انتقال آب از مناطق شرقی استان نیز به عنوان گام دوم در حال پیگیری است.
جوانبخت گفت: ابرپروژه انتقال آب دریای عمان به سیستان و بلوچستان به عنوان گام سوم در دست اجرا است.
وی از اجرای طرحهای متعدد تامین آب برای نقاط مختلف کشور خبر داد و گفت: یکی از کارهای مهمی که امسال انجام شد هماهنگی با وزارت جهاد کشاورزی است که عمدهترین مصرفکننده آب است.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو ادامه داد: تلاش شده با هماهنگیهای انجام شده با وزارت جهاد کشاورزی بتوانیم آب موردنیاز این بخش را تامین و توزیع کنیم.
جوانبخت تاکید کرد: سال سختی در بخش کشاورزی داریم و باید با دقت نظر بیشتری منابع و مصارف این بخش دیده شود.
وی گفت: کمبودهای آبی در بخش کشاورزی کشاورزان را آزرده خاطر کرده بر این اساس باید با حساسیت بیشتری اقدام کرد.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو ادامه داد: تلاش میشود در اکثر مناطق کشور مدیریت منابع آبی با توجه به شرایط هر منطقه باشد.
مدیریت چاههای کشاورزی
جوانبخت صیانت از سفرههای زیرزمینی را از اولویتهای مدیران آب برشمرد و گفت: باز تخصیص آب صنایع از پساب بر اساس بند (ع) تبصره ۸ قانون بودجه دنبال میشود.
وی از مدیریت توامان آب و برق برای مدیریت چاههای کشاورزی خبر داد و گفت: بحث دیپلماسی آب هم با جدیت دنبال میشود و اقدامهای خوبی در این زمینه انجام شده است.
معاون وزیر نیرو گفت: گرچه اقدامهایی در دیپلماسی آب صورت گرفته اما باید توجه داشت که طرف مقابل کشورهای دیگری هستند؛ بنابراین انتظار حصول نتیجه فوری انتظار بجایی نیست.
جوانبخت ادامه داد: گامهای مثبت کوچک در این بخش موفقیتهای مهمی محسوب میشود.
وی افزود: بحثهای زیادی با کشورهای همسایه غربی در باره آب انجام شده و نشستهای مثبتی با کشور عراق داشتهایم.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو خاطرنشان کرد: همچنین طرحهایی را با کشور ترکیه مطرح و پیگیری میکنیم و در شرق کشور هم اخیر طرف افغان پذیرفت که کارشناسان از بالادست سد کجکی بازدید کنند.
جوانبخت ادامه داد: مسایل به حد در حال پیگیری است و امید است رهاسازی انجام شود.
مدیریت مصرف پیگیری میشود
وی مدیریت مصرف آب را بسیار مهم ارزیابی کرد و گفت: بحثهای مدیریت مصرف از روشهای مختلف پیگیری میشود.
معاون آب و آبفای وزیر نیرو شرایط بارشهای امسال را نسبت به سال گذشته اندکی بهتر ارزیابی کرد و گفت: گرچه ورودی آب بهتر بوده، اما توزیع آن مهتر است و باید با دقت بیشتری انجام شود.