فراسو خبر پایگاه خبری تحلیلی فراسو خبر 
در سال گذشته تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان به عدد ۶۵۱۵ و میزان فروش آنها به رقم ۱۸۰ هزار میلیارد تومان رسید و تعداد ۲۰۰ طرح توسعه فناوری متناسب با نیازهای جامعه مورد تصویب و در برنامه حمایتی ستادهای توسعه فناوری قرار گرفت و تعداد ۱۵ طرح فناورانه نیازمحور متناسب با اولویت‌های اعلامی سازمان‌ها و نهادهای کشور تعریف و وارد فاز عملیاتی شدند.
به گزارش فراسو، “توسعه اقتصاد دانش‌بنیان از طریق هماهنگی و هم‌افزایی بین‌بخشی و بین‌دستگاهی”، “ارتقای ارتباط دانش با صنعت و جامعه”، “تسهیل تبادلات بین بخش‌های عرضه و تقاضای فناوری و نوآوری” و “تجاری‌سازی دستاوردهای فناوری و نوآوری” و “توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان” از جمله اهدافی بوده که اقدام به تاسیس معاونت جدیدی در نهاد ریاست جمهوری با عنوان معاونت علمی و فناوری شد.
“توسعه زیست بوم کارآفرینی و نوآوری”، “محیط کسب‌وکار و حمایت از رشد و رقابت‌پذیری شرکت‌ها” و “توسعه علمی و فناوری و ارائه راهکارهای فناورانه برای حل چالش‌های ملی” سه محور فعالیت این معاونت است؛ از این رو محورهای فعالیت آن ۷ حوزه “فرهنگ‌سازی اقتصاد دانش‌بنیان”، “توانمندسازی سرمایه انسانی”، “توسعه زیست بوم نوآوری و فناوری”، “رشد شرکت‌های دانش‌بنیان و خلاق”، “ارتقای نظام تامین مالی نوآوری”، “توسعه فناوری و حل چالش‌های ملی” و “ارتقای هوشمندی سیاستی و تنظیم‌گری” تعریف شده است.
فروش ۱۸۰ هزار میلیاردی از سوی بیش از ۶هزار شرکت دانش‌بنیان
معاونت با زیر ساخت‌هایی که ایجاد کرد، تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان را از ۵۵۲۸ شرکت اکنون به ۶۵۱۵ رساند و میزان فروش سالانه آنها ۱۸۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
یکی از اهداف کلان نقشه جامع علمی کشور “توسعه علوم و فناوری‌های نوین و نافع، متناسب با اولویت‌ها، نیازها و مزیت‌های نسبی کشور و انتشار و به‌کارگیری آنها در نهادهای مختلف آموزشی، صنعتی و خدماتی” است. بر همین اساس یکی از اولویت‌های اساسی این معاونت، سیاستگذاری، تسهیل‌گری، حمایت و هماهنگی برای توسعه فناوری‌های راهبردی بر اساس اولویت‌های نقشه جامع علمی و با در نظر گرفتن نیازها و مسائل فناورانه کشور و بسترسازی برای توسعه فناوری‌های پیشرفته و تبدیل ایده به ثروت به‌ویژه در حوزه‌های اولویت‌دار کشور است.
به همین منظور، در حال حاضر ۱۰ ستاد توسعه فناوری و یک کارگروه تخصصی متناسب با حوزه‌های راهبردی و اولویت‌دار نقشه جامع علمی کشور در معاونت علمی تشکیل شده است.
در همین راستا در سال ۱۴۰۰، تعداد ۲۰۰ طرح توسعه فناوری متناسب با نیازهای جامعه، تصویب شده و در برنامه حمایتی ستادهای توسعه فناوری قرار گرفته و تعداد ۱۵ طرح فناورانه نیازمحور متناسب با اولویت‌های اعلامی سازمان‌ها و نهادهای کشور تعریف و وارد فاز عملیاتی شده است.
اقدامات در حوزه علوم شناختی
حمایت از نهایی کردن ساخت آزمایشگاهی سیستم‌های کاشتنی عمیق در مغز (DBS) و آماده سازی تست مرحله دوم بر روی میمون جهت درمان پارکینسون و اعتیاد مقاوم به درمان از مهمترین اقدامات ستاد علوم شناختی در سال گذشته بوده است.
از دیگر حمایت‌های این ستاد به این شرح است:
حمایت از نهایی کردن توسعه و تست ۹ مدار مجتمع (IC) برای توسعه سیستم‌های کاشتنی در مغز
حمایت از به نتیجه رسیدن و ورود به بازار ۵ اپلیکیشن بازی شناختی برای ارتقاء سرمایه شناختی سالمندان و کودکان اوتیسم
طراحی و آغاز حمایت از ۶ پروژه زیرساختی برای توسعه داده‌کاوی هوشمند جهت تحلیل داده‌های متنی فارسی با استفاده از ترکیب داده‌کاوی هوشمند و مدل‌های شناختی
تهیه اساسنامه آزمایشگاه ملی نخستیسانان به عنوان یک آزمایشگاه مرجع
طراحی و تهیه نقشه‌های آزمایشگاه ملی نخستیسانان متکی بر مشاوره بین‌المللی
حمایت از به نتیجه رسیدن ۵ محصول و فناوری شناختی مورد استفاده در پژوهش و بالین و اخذ مجوزهای لازم از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
اقدامات معاونت در حوزه فناوری نانو
مهمترین اقدامات ستاد نانو در سالی که گذشت، به این شرح است:
ردیف طرح‌های اجرا شده
۱ حمایت از طرح‌های تجاری‌سازی شرکت‌های دانش‌بنیان مانند پروژه حذف فلزات سنگین (شهرستان جیرفت)، پروژه عایق حرارتی نانوآروژل برای توربین، پروژه چراغ نانو برای ماشین
۲ افتتاح سامانه شیرین‌سازی آب لب شور بوشهر
۳ تجاری‌سازی و ورود به بازار نانو دارو برای سرطان، پادینکس، درمان سرطان سینه
۴ افتتاح سامانه تصفیه پساب RO با سیستم ترکیبی بر پایه نانو در شهرستان کاشان
۵ تجاری‌سازی و ورود به بازار پروژه نانو مکمل روی و کلسیم
۶ اجرای پایلوت طرح نانو حباب برای گلخانه‌ها
۷ انعقاد قرارداد ایجاد دو مرکز جراحی رباتیک از راه دور در دو شهر اندونزی
اقدامات انجام شده در حوزه آب و انرژی
ستاد توسعه فناوری‌های آب و انرژی علاوه بر حمایت از ۱۳ طرح فناورانه در حوزه پیک‌سایی، از ۳ طرح فناورانه در حوزه پالایش آب، ۳ طرح فناورانه در حوزه کاربردهای هوش مصنوعی و نرم‌افزار در انرژی و ارائه مدل مفهومی اجرای بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست حمایت کرده است.
جزئیات این اقدامات به این شرح است:
ردیف طرح‌های اجرا شده
۱ حمایت از ۱۳ طرح فناورانه در حوزه پیک‌سایی و بهینه‌سازی مصرف انرژی
۲ حمایت از ۱۲ طرح فناورانه در حوزه تجهیزات و ماشین آلات نفت و گاز
۳ حمایت از ۶ طرح فناورانه در حوزه کاتالیست و مواد شیمیایی
۴ حمایت از ۴ طرح فناورانه در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر
۵ حمایت از ۵ طرح فناورانه در بالادست نفت و گاز
۶ حمایت از ۴ طرح فناورانه در حوزه سیستم‌های اندازه‌گیری و نظارت
۷ حمایت از ۳ طرح فناورانه در حوزه پالایش آب
۸ حمایت از ۲ طرح فناورانه در حوزه پتروشیمی
۹ حمایت از یک طرح فناورانه در حوزه پالایشگاهی
۱۰ تدوین گزارشات طرح ارتقاء تاب‌آوری و رقابت‌پذیری بین‌المللی در ۱۵ حوزه انرژی
۱۱ ارائه مدل مفهومی اجرای بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط زیست
۱۲ تصویب دستورالعمل اجرای آئین‌نامه اجرای بازار بهینه‌سازی انرژی و محیط‌زیست
۱۳ راه‌اندازی نسخه اولیه سامانه اجرایی سازی بازار بهینه‌سازی انرژی
طرح‌های اجرا شده در حوزه سلول‌های بنیادی
راه‌اندازی صندوق پژوهش و فناوری سلول‌های بنیادی از اقدامات ستاد توسعه فناوری سلول‌های بنیادی است که از طریق آن بستر مناسبی برای حمایت از طرح‌های فناورانه این حوزه فراهم شد.
تهیه و تنظیم دستورالعمل ملی استفاده از سلول و فرآورده‌های سلولی در مطالعات تحقیقاتی و کاربردهای درمانی در دامپزشکی، توسعه همکاری‌ها و بهبود روابط در حوزه سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی با کشور ونزوئلا و حمایت از انجام طرح‌ها در زمینه مطالعات پیش‌بالینی و کارآزمایی‌های بالینی (پذیرش ۱۰ طرح) از دیگر اقدامات در این ستاد است.
اقدامات حوزه فضایی، حمل و نقل پیشرفته
ردیف طرح‌های حمایت شده
۱ حمایت از ۱۴ طرح توسعه فناوری در پهپادی
۲ حمایت از راه‌اندازی ۲ مرکز نوآوری موتورسیکلت برقی و دریایی
۳ هوشمندسازی خودروهای پلیس جزیره کیش با استفاده از ترکیب تصاویر دوربین‌های خودروی پلیس و تصاویر پهپادی
۴ استانداردسازی ۳ محصول بومی‌سازی شده مورد نیاز صنعت فرودگاهی
۵ تکمیل فرآیند بومی‌سازی موتور ۲۰۰ اسب بنزینی دریایی
۶ تدوین ۳ مورد دانش فنی شامل “بهبود عملکرد مواد کاتدی باتری‌های لیتیوم سولفور”، “تولید سه نوع الکترولیت مورد استفاده در باتری‌های لیتیومی”و “تولید باتری آبی روی- منگنز دی اکسید با چگالی توان و انرژی بالا”
۷ تکمیل بومی‌سازی و ساخت بالگرد فوق سبک HB۱ فاز طراحی دقیق و ساخت ۴۰درصد قطعات
۸ طراحی و ساخت رادار هواشناسی استقراری باند X با برد ۱۵۰ کیلومتر
اقدامات در حوزه آب، خشکسالی، فرسایش و محیط زیست:
ردیف اقدامات اجرا شده
۱ اتمام مراحل مطالعه و اکتشاف چاه ژرف در منطقه سیستان با اتمام حفاری بهره برداری از چاه به عمق ۱۸۰۰ متر و نصب و راه‌اندازی پمپ درون چاهی ساخت شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی و پمپاژ آب به میزان ۴۰ لیتر بر ثانیه
۲ توسعه فناوری ساخت قطعه براکت برای قفس‌های پرورش ماهی و رونمایی از اولین مزرعه بومی پرورش ماهی در قفس در دریا با ظرفیت ۳۷۵ تن تولید در هر دوره – جزیره قشم
۳ توسعه فناوری و بومی‌سازی بازیافت پسماندهای الکترونیک و استحصال فلزات گران بها- قزوین
۴ بومی‌سازی و توسعه فناوری دستگاه‌های نمک‌زدایی به روش الکترودیالیز معکوس در مناطق و روستاهای استان بوشهر
۵ بومی‌سازی و توسعه فناوری غشای سرامیکی سیلیکون کارباید و رونمایی از نخستین تصفیه‌خانه مجهز به این محصول برای رفع کدورت آب منطقه- قزوین
۶ رونمایی از دوربین‌های حرارتی فراطیفی به منظور شناسایی منابع آب شیرین در بستر دریا
۷ توسعه فناوری طراحی و ساخت پمپ‌های فشار قوی سامانه نمک‌زدایی اسمز معکوس و جایگزینی ۸ نمونه از این محصول با نمونه خارجی در جزایر هرمز، ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک.
برنامه طرح‌های کلان ملی و توسعه کسب و کارها
در حال حاضر ۱۶۳ طرح جاری و فعال در مرکز طرح‌های کلان ملی فناوری در حال اجرا است و از ابتدای دولت سیزدهم تا اول بهمن ۱۴۰۰ تعداد ۱۶ موافقت‌نامه جدید منعقد شده و ۱۳ طرح ملی و توسعه فناوری از ابتدای دولت سیزدهم تا اول بهمن ۱۴۰۰ خاتمه یافته است.
علاوه بر آن به منظور اجرایی کردن برنامه توسعه کسب و کارها از ابتدای دولت سیزدهم، تعداد ۹۷ طرح جهت اخذ تسهیلات تجاری‌سازی به تصویب رسید که از این تعداد ۳۱.۲۵ درصد طرح‌ها در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، ۲۲.۰۲ درصد در حوزه سلامت، ۱۵.۶۳ درصد در حوزه شیمی و مواد و ۸.۳۳ درصد در حوزه ماشین‌آلات و مکانیک بوده است.
فروش ۱۸۰ هزار میلیاردی از سوی بیش از ۶هزار شرکت دانش‌بنیان
در قانون حمایت از شرکت‌ها و مؤسسات دانش‌بنیان، حمایت‌های متنوعی برای شرکت‌های دانش‌بنیان پیش‌بینی شده است که از آن جمله می‌توان به ارائه معافیت‌های مالیاتی و گمرکی و حمایت‌های حوزه نظام وظیفه به شرکت‌های دانش‌بنیان اشاره کرد.
حمایت‌های ارائه شده از سوی معاونت علمی به شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۱۴۰۰ به این شرح نشان داده شده است:
خدمات تعداد
شرکت‌های دانش‌بنیان مشمول معافیت مالیاتی ۱۵۷۸ (سال مالی ۹۹)
تسهیلات نظام وظیفه ۲۶۲
ارائه معافیت گمرکی ۲۰
حمایت تأمین اجتماعی ۴۲۹
استقرار در اماکن مسکونی ۴۰
جواز تأسیس و بهره‌برداری ۱۱۰
ارائه مشاوره کسب وکار ۲۶۰۶
خدمات توانمندسازی ۳۱۳